Η σφαγή στο Δίστομο και το Καλάμι (10-11 Ιουνίου 1944)

Επιμέλεια: Δημήτρης Λάμπρου
Δημοσιογράφος/ 
Εκδότης Περιοδικού ΒΟΙΩΤΙΑ

Ορόσημο της νεώτερης βοιωτικής ιστορίας το ολοκαύτωμα του Διστόμου, και εκείνο στο Καλάμι Λιβαδειάς που ακολούθησε, αποτελεί γεγονός που συγκεντρώνει ακόμη και σήμερα τα βλέμματα των ιστορικών. Πολλά έχουν γραφεί και οπωσδήποτε πολλά θα γραφούν και στο μέλλον για την ανείπωτη θηριωδία των Ναζί και για τον μαρτυρικό, όσο και παράνομο, θάνατο εκατοντάδων πολιτών.
Δεν έχουμε να προσθέσουμε πολλά. Ομως θα ανεβάσουμε όχι τόσο ευρέως γνωστό ντοκουμέντο, από το Ιστορικόν Αρχείον Εθνικής Αντιστάσεως.
Η υπόθεση έχει ως εξής: Ο διευθυντής της Κεν­τρικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Εθνικού Γραφείου Εγκληµάτων Πο­λέµου Δημ. Κιουσόπουλος, αντισαγγελέας του Αρείου Πάγου, διατάσσει ανάκριση κατά Γερμανών αξιωματικών για τη σφαγή του Διστόμου και του Καλαμίου. Μετά την ανάκριση εκδίδεται διαταγή σύλληψης και προφυλάκισης 6 Γερμανών με βάση το σκεπτικό που παρατίθεται.
Το έγγραφο είναι σημαντικό για δύο λόγους: πρώτον έχουμε την επίσημη, την "κρατική", ματιά στα γεγονότα της 10ης και της 11ης Ιουνίου 1944 ήδη από το 1946 δηλαδή μόλις 2 χρόνια μετά το ολοκαύτωμα. Και δεύτερον είναι απαραίτητη η ύπαρξη τέτοιων κειμένων στο διαδίκτυο και για τους απλούς σέρφερς αλλά και για τους ερευνητές. Στο κείμενο έχουν αλλαχθεί μόνο μερικά ονόματα που ήταν καταφανώς γραμμένα εκ παραδρομής.


«To κατά 16 άρθρον 6 της Συν. Πράξεως 73)45 Συµβούλιον συγκεί­µενον εκ των δικαστών κ.κ. Δηµ. Κιουσοπούλου Διευθυντού τής Κεν­τρικής Υπηρεσίας τού Ελληνικού Εθνικού Γραφείου Εγκληµάτων Πο­λέµου Άντιεισαγγελέως παρά τω Άρείω Πάγω, ως Προέδρου, Άνδρ. Τούση, Εφέτου Αθηνών και Γεωργίου Δηµητροπούλου Πρωτοδίκου Αθηνών, ως µελών.
Συνελθόν εv τω προς διάσκεψιν δωµατίω του την 3ην Ιουνίου 1946 παρουσία και του Γραµµατέως κ. Νικ. Ράπτη, ίνα σκεφθή και α­ποφανθή επί της εξής υποθέσεως.
Οι RICKERT, Γερμανός Ταγματάρχης των S.S. στρατιωτικός Διοικη­τής Λιβαδειάς κλπ. κατηγγέλθησαν επί φόνοις κλπ.
Συνεπεία της καταγγελίας ταύτης διετάχθη υπό του Διευθυντού τού Γραφείου Εγκλημάτων Πολέμου και ενηργήθη ανάκρισις επί τής υπ. αριθµ. 176 δικογραφίας.
Μεθ' ο το Συµβούλιον - Ιδόν την δικογραφίαν.Σκεφθέν κατά τον νόμον
Απεφήνατο τα ακόλουθα:
Μετά τα Καλάβρυτα το Δίστομον υπήρξε το ολοκαύτωμα της θηριωδίας των Γερμανών. Εις αυτό το ήσυxoν και φιλόνομον χωριόν της Λεβαδείας ­ξέσπασε η νέα τάξις πραγμάτων που ως σκοπόν της είχεν να συνθλίψη υπό την Γερμανικήν μπόταν, κάθε ιδέαν παντός ελευθέρoυ και ανωτέρου ιδανικού, να επιβάλη το δίκαιον τού ισχυροτέρου με κριτήρια την υλικήν βίαν. Άλλ' η υλική, ή ωμή βία πάντοτε υποχωρεί προ των ηθικών και πνευματι­κών άξιών, των οποίων πρωτοπόρος εις τούς αμυντικούς και απελευθερωτικούς αγώνας υπήρξεν Ελλάς. Oύτω και τώρα η υλική βία ως όδοστρωτήρ πέρασε απάνω από το Δίστομον το ήφάνισε, μα λίγο πιο ύστερα ή βία αύτη εξηφανίσθη κάτω από' την αδάμαστη ψυχική θέληση των υπέρ ελευθερίας ά­γωνισθέντων.

Ητο Ιούνιος 1944 και αι εν γένει επιχειρήσεις των Συμμά­χων έστέφοντο υπό επιτυχίας και ήπείλουν αυτήν ταύτην την Γερμανίαν. ΟΙ Γερμανοί διαβλέποντες ότι τούτο θα είχεν ως αποτέλεσμα την έντασιν της αντιστάσεως των εν Ελλάδι εθνικoαπελευθερωτικών ομάδων, με κίνησιν των στρατευμάτων των ήρχισαν συστηματικήν τρομοκρατίαν δι' ομαδικών εκκαθαριστικών επιχειρήσεων και εκτελέσεων αθώων πολιτών, ίνα ούτω καταπτοήσουν τούς αγωνιζομένους και μειώσουν την έντασιν τού κατ' αύ­τών αγώνος. Προς τον σκοπόν τούτον εν τη περιφερεία Λεβαδείας την 10 Ιουνίου 1944 οι Γερμανοί της Γκεσταπό και των S.S. Λεβαδείας μετεμφιέ­ζουσι περί τούς 20 στρατιώτας των, ενδεδυμένων δι' ενδυμασιών Ελλήνων πολιτών εκ των εν τω στρατοπέδω κρατουμένων, και έπιβάντες δύο ελληνι­κών αυτοκινήτων όδηγουμένων υπό των οδηγών των Ελλήνων πορεύονται προς την Άράχωβαν, ακολουθούντων ετέρων αυτοκινήτων με Γερμανικόν στρατών. 

Σκοπός των ήτο ίνα διά των πολιτικών των ενδυμασιών παραπλανήσουν είτε τούς πολίτας είτε τούς άντάρτας και βοηθούμενοι είτα υπό τού ακολουθούντος Γερμανικού στρατού επιτεθούν κατ' αυτών. Καθ' όδόν και εις άπόστασιν 14 χιλιομέτρων από της Λεβαδείας και εις θέσιν «Κέρασι» η φάλαγξ αύτη συλλαμβάνει τούς εις τούς αγρούς τους εργαζoμένoυς Ελληνας 12 τον αριθμών, ούς επιβιβάσαντες των αυτοκινήτων παρέλαβον μεθ' αυτών. Καθ' όδόν πυροβολούν και φονεύουν πάντα 'Έλληνα, ον έβλεπoν ή συνήντων ενσπείροντες τον τρόμον. Ούτω εξ Ελληνες πολίται εύρον τον θάνατον αναιτίως. Οταν ή Φάλαγξ αύτη έφθασεν εις θέσιν «Βέρβα» συνην­τήθη μεθ' ετέρας γερμανικής φάλαγγος προερχομένης εξ Άμφίσσης. Ενωθείσαι δε φθάνουσι εις το Δίστομον ολίγον προ μεσημβρίας όπου και στα­θμεύουσι, ήρχισαν δε επιδιδόμενοι εις λεηλασίας.

Οταν επληρoφoρήθησαν ότι οι 'Έλληνες άντάρται διήλθον την προτεραίαν εκ Διστόμου και κατηυθύν­θησαν εις Στείρι έξεκίνησαν και ούτοι προς τα εκεί, πάντοτε προπορευομέ­νων των δύο ελληνικών αυτοκινήτων μετά των μετημφιεσμένων Γερμανών. Εξωθι τού χωρίου όμως Στείρι τα προπορευμένα δύο ως άνω αυτοκίνητα ενέπεσαν εις παγίδα Ελλήνων ανταρτών, οίτινες ήρχισαν βάλλοντες κατά των επιβαινόντων Γερμανών, εντός δε ολίγων δευτερολέπτων ή δύναμις αύτη διέλθει, φονευθέντων 18 Γερμανών και τραυματισθέντων δύο, φονευ­θέντος μάλιστα και τού ενός εκ των Ελλήνων οδηγών. 

Η ακολουθούσα γερμανική φάλαγξ σπεύδει προς βοήθειαν, πλην οι άντάρται αποσύρονται, Οι Γερμανοί μη έπιχειρήσαντες καν να καταδιώξωσι τούς άντάρτας, πυρπολούν τα δύο ελληνικά αυτοκίνητα, ίνα μη περιέλθωσιν εις χείρας των ανταρτών, παραλαμβάνουσιν τούς νεκρούς και τραυματίας και έπιστρέφουσιν εις Δί­στομον. 'Άμα τη άφίξει των διέταξαν απαντάς τούς κατοίκους να κλεισθώσιν εντός των οικιών των, εν τω μεταξύ δε εξαπέστειλαν σύνδεσμον μοτοσυ­κλετιστήν εις Λεβάδειαν, ίνα άναφέρωσι τα γεγονότα εις τον εκεί στρατιω­τικόν Διοικητήν των S.S. RICKERT και λάβωσι νέας διαταγάς. Μετά την έ­πάνοδον τού συνδέσμου και εις έκτέλεσιν ασφαλώς των διαταγών εκείνου, περικυκλώνουσι το χωρίον, τάσσουσι εις τας εξόδους τούτου ενόπλους φρουρούς, άπαγορεύουσι την έξoδoν και αρχίζουν την όμαδικήν σφαγήν των κατοίκων.

Εις το πέρασμα των αιώνων ουδέποτε ή άνθρωπότης έδοκί­μασε τοσαύτην ανήκουστον θηριωδίαν. Το Διστόμων μεταβάλλεται εις κόλα­σιν, κάθε περιγραφή είναι αδύνατον να άποδώση την τραγωδίαν εκατοντάδων κατοίκων, αλλά και την κτηνώδη θηριωδίαν των Γερμανών, οίτινες άπο­ρον τυγχάνει πώς εν μέσω της πεπολιτισμένης Ευρώπης διετήρουν και εν τω 20ω αιώνι αιμοβόρα ένστικτα. 'Αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και στρατιώ­ται διαμοιράζονται εις ομάδας και περιέρχονται τας οικίας ως λυσσαλέαι ύαι­ναι, ως αιμοβόροι τίγρεις, ως καννίβαλοι της Ζούγκλας, επιπίπτουν κατά των δυστυχών κατοίκων τού Διστόμου αδιακρίτως τού φύλου, ηλικίας και σφά­ζουσι, φονεύουσι, βιάζουσι, γυναίκες και παρθένους, ξεκοιλιάζουσι εγκύους, γέρovτες, νέοι, γυναίκες, παιδιά, κοράσια, νήπια είναι τα θύματα της αιμοβό­ρου μανίας των. 

Δεν φείδονται ούδενός, φονεύουσι πρώτον τούς συλλη­φθέντας και μετ' αυτών φερομένους 12 ομήρους. Φονεύουσι τον ιερέα τού χωρίου Σωτήριον Ζήσην, έξορύσσουσι, ζώντος έτη, τούς οφθαλμούς του, ά­ποκόπτουσιν την κεφαλήν του και την ρίπτουσιν εις τον βόρβορον. Πυροβο­λούσι την παρισταμένην σύζυγόν του κρατούσαν εις τας αγκάλας τής και θηλαζουσών το μονοετές θυγάτριόν της Μαργαρίταν, σκορπούν τα μυαλά της παιδίσκης εις το προσώπων της μητρός, ήτις τραυματισθείσα πίπτει χα­μαί λιπόθυμος και εκληφθείσα ως νεκρά σώζεται διά να καταστή τρελλή. Εντός της οικίας ταύτης του ιερέως είχον καταφύγει περί τούς 15 κατοίκους ελπίζοντες εις την οικίαν τού ιερέως την σωτηρίαν, πλην όλοι εφονεύθησαν. Φονεύουσι εντός της οικίας του τον Ειρηνοδίκην Κατσινήν μετά της συζύ­γου του, ενώ τα δύο τέκνα των αποκρυβέντα υπό της μητρός των, ζώσης, διέσεισαν.

Φονεύουσι εις την οικίαν του τον δάσκαλον Καρούμαλον και την σύζυγόν του, ενώ το διασωθέν τέκνον των ανευρέθη, υπό των διασω­θέντων, ισταμένον προ των πτωμάτων των γονέων του. Κατασφάζεται ένατος τού τηλεγραφείου ό Τηλεγραφητής. Φονεύουσι την Ευφροσύνην Σταθά και το θηλάζον βρέφος της ηλικίας 7 μηνών αποκόπτουσι τμήμα τού μαστού της μητρός και το τοποθετούσιν εις το στόμα τού νεκρού βρέφους. Την Μα­ρωσίαν σύζυγον Ι. Φιλίππου σύρουν εκ της κρύπτης της με σκοπόν να την βιάσουν, αλλά ότε είδον ότι αύτη ήτο έγκυoς, διά μαχαίρας διήνοιξαν την κοι­λίαν της, το δε εκχυθέν εμβρυoν μετά λύσσης εποδοπάτησαν. της Γιαννού­λας Περγαντά το παιδί τού συνέτριψαν τα χέρια και τα πόδια, τού έβγαλαν δε όλα τα δόντια. Του αβάπτιστου νηπίου του Ζάκα διανοίγουσιν την κοι­λίαν, η δε Διαμαντή Ζάκα, έγκυος ούσα, εύρίσκετο ξεκοιλιασμένη. Η Λουκία Μπαρλού φονεύεται κρατούσα εις τας αγκάλας της τα δύο της τέκνα, το εν ηλικίας 5 ετών και το έτερον 40 ήμερών. Πυροβολούν και φονεύουν και το μεγαλύτερον τέκνον της, το δε νήπιον έπεσε κάτω μετά της μητέρας του πλην άρχισε να κλαίη, οπότε επί τω ακούσματι των κλαυθμυρισμών του Γερμανός στρατιώτης επέστρεψε και με την αρβύλαν του τού έλιωσε την κεφαλήν. Την σύζυγον Χαρ. Σφοντούρη ρίπτουσιν ζώσαν εις την πυράν. '

Ανέρχονται εις την οικίαν της Φωτ. συζ. Λουκ. Λιάσκου, την φονεύουσα συντρίβοντες την κεφαλήν της αφού την έβίασαν, ξεκοιλιάζουσι δε και το νηπίων όπως εκοιμάτο εις την κούνια του, ταυτοχρόνως φονεύουσι και τα άλλα μέλη της οικογενείας της. Τού Γεωργ. Μίχα διανοίγουσι την κοιλίαν και τα έντερα περιτυλίσσουσι εις TοV λαιμόν του, του δε Ηρακλή Μίχα συντρί­βουσι την κεφαλήν. Η Σοφία και Τούλα Καρούζου, η Δήμητρα και Γεωργία Καίλη βιάζονται και φονεύονται. Η οικογένεια τού Μιλτ. Νικολάου έξετελέ­σθη καθ' ην στιγμήν προσηύχετο γονατιστή κάτω από τας αγίας εικόνας, διασωθείσης ως εκ θαύματος της θυγατρός της Νίτσας εν γένει άπαντες οι ανευρισκόμενοι εντός των οικιών των εφονεύοντο και ενεφανίζετο το θλι­βερόν θέαμα να κείνται νεκροί εγγύς αλλήλων άπαντα τα μέλη της αυτής οι­κογενείας. Ελάχιστοι ως εκ θαύματος διασωθέντες καίτοι πυροβοληθέντες, εξιστορούσι την φρικτήν εικόνα ην ενεφάνιζε το Δίστομον και διεσώθη σαν άλλοι ως καλυφθέντες υπό πτωμάτων, άλλοι λιποθυμήσαντες τραυματισθέν­τες και εκληφθέντες ως θανόντες. Εκάστη οικία και από ένα οικογενειακόν νεκροταφείον.

Σωροί πτωμάτων εντός λίμνης αίματος εις εκάστην οικίαν, εις τούς δρόμους. Η νυξ του αγίου Βαρθολομαίου ωχριά εμπρός εις την ημέραν τού Διστόμου. Ούδενός έφείσθησαν και αν τις έτρέπετο εις φυγήν ίνα δια­σωθή, κατεδιώκετο και εφονεύετο. Δύο παιδάκια, ηλικίας 5 και 8 ετών τού Άναστ. Σταθά πηδήσαντα από το παράθυρον της οικίας των, όπου έξετε­λούντο οι γονείς των, κατεδιώχθησαν και εφονεύθησαν φεύγοντα. Αφάντα­στος η αλλοφροσύνη των κατοίκων, αβάστακτος ο σπαραγμός των γονέων να βλέπωσι τα φονευθέντα τέκνα των εις τας αγκάλας των, και η αλλοφρο­σύνη επιτείνεται όταν οι κάτοικοι περικυκλώνονται από τας φλόγας, διότι οι Γερμανοί έθεσαν φωτιά και κατέκαυσαν μέρος των οικιών. Πας όστις εκρύ­πτετο, διαφυγών τον διά μαχαίρας θάνατον ηπειλείτo να καεί ζωντανός, έ­ξήρχετο τότε της κρύπτης του και έφονεύετο πυροβολούμενος. 

Και όταν πλέον ψυχή ανθρώπινος τού Διστόμου την ολόπενθη ράχη δεν υπήρχε, ή λύσσα τού βδελυρού κατακτητή εστράφη και κατά των ζώων. Εφόνευσαν περί τα 100 μεγάλα ζώα, ίππους, ημιόνους κλπ. Και όταν πλέον διήρπασαν παν ό,τι ο πολυετής μόχθος των κατοίκων εlχεν εναποθέσει εις τας οικίας των εις έπιπλα, σκεύη, ενδύματα, τιμαλφή κλπ. και μετέβαλαν το Δίστομον εις σωρόν ερειπίων, οργιάσαντες δι' όλης της ημέρας, τας εσπερινάς ώρας εγκαταλείπουσι το Δίστομον και έπιστρέφουσι εις τας έδρας των Λεβάδειαν, Αμφισσαν. Αλλ' η αιμοβόρος ψυχή των ουδόλως εκάμφθη προ του μακα­βρίου θεάματος που εδημιούργησε και καθ' όδόν αναχωρούντες φονεύουσι πάντα ον συνήντων, φονεύουσι τα ζώα των, ανατρέπουσι τα κάρρα των, εν­σπείρουσι τον όλεθρον παντού.

Επαναλαμβάνομεν, τοιαύτην εγκληματικήν ψυχήν ουδαμού δύναται να εύρη τις. Και τα άγρια θηρία αισθάνονται κόρον, άλλ' οι Γερμανοί αισθάνονται ευχαρίστησιν. Συναντώσιν καθ' όδόν επανερχομένους εις Δίστομον τους Αναστ. Βασιλαράκον και Βασιλικήν Σφοντούρη και τούς φονεύουσι, τα δε ζώα των ρίπτουσι εις τον κρημνόν. Φονεύουσι ωσαύτως τον Γεώργιον Λουκάν και την σύζυγόν του την Φλώρα Σφοντούρη και την θυγατέραν της Ολγαν, αίτινες διεκόμιζον πτώμα φονευθείσης αδελφής των προς ένταφιασμόν, επίσης φονεύουσι την Βασίλω Περγαντά, τον Γεώργιον Λεμονήν, ούτινες και ούτοι διεκόμιζον το πτώμα υιού των προς έν­ταφιασμόν, τα δε ζώα των μετά τού κάρρου ρίπτουσι εις τον κρημνόν, και πάντα άλλον ον συνήντησαν.

Η οικογένεια τού φαρμακοποιού Γαβρίλη απο­τελουμένη εξ αυτού, της τον ένατoν μήνα της κυήσεως διατρεχούσης συζύ­γου του και των τεσσάρων τέκνων του, ηλικίας κάτω των 8 ετών, εύρον οΙ­κτρόν θάνατον, ευθύς ως τούς αντελήφθησαν βαδίζοντας προς Δαύλειαν, κατηυθύνθησαν προς αυτούς δρομαίοι και ήρxισαν να πυροβολούν πρώτον κατά των τέκνων, άτινα διά να σωθούν περιεστρέφοντο πέριξ των γονέων των. Ούτε αι γοεραί κραυγαί των αθώων νηπίων, ούτε και ικεσίαι των γο­νέων ήσαν ικανοί να μαλάξουν την ψυχήν των Γερμανών, ούτινες από σκο­πού ίνα καταστήσωσι μαρτυρικόν τον θάνατον των γονέων ήρξαντo να φο­νεύουσι υπό τα όμματά των πρώτον τα τέκνα των και αφού εφόνευσαν τα τέκνα εφόνευσαν και τούς γονείς των. 'Ένας μοτοσυκλετιστής καταφθάνει τον Λουκάν Ζάκαν τρέχοντα και τον πυροβολεί.

Επανέρχονται οι φθονείς εις την Λεβάδειαν και επιδίδονται εις διασκεδάσεις, ουδεμίαν τύψη συνειδή­σεως αισθανόμενοι. Την επομένη ημέραν 11 Ιουνίου 1944 οι Γερμανοί εξακολουθούσι τας θηριωδίας των, το μακελλειό. Εκ Λεβαδείας τας απογευματινάς ώρας μεταβαίνουσι εις το εγγύς κείμενον χωρίον Κ α λ ά μ ι ο ν. Κάμ­νουσι μπλόκο εις ολόκληρον την περιφέρειαν και συγκεντρώνουσι πάντας τούς εις τα κτήματά των εργαζoμένoυς πολίτας, πολυβολούσι προς εκφoβι­σμόν, ίνα μη απομακρυνθή κανείς. Συνεκέντρωσαν ούτω 23 άτομα, τούς Άκ. Σλατινόπουλον, Παναγιού Σλατινοπούλου, Ευαγγελία Σλατινοπούλου, Άπ. Σλατινόπουλον και αβάπτιστον θήλυ Σλατινοπούλου, Σπυρ. Νάκον, Βά­για Νάκου, Αγγελικήν Νανκού, Άπ. Νάκον, Ανναν Νάκου, Μόρφω Κυρίτση, Δήμητρα Κυρίτση και ετέρων ένδεκα ως εν τη καταστάσει τη ευρισκομένη εν δικογραφία ους ασυζητητί έστησαν επί της δημοσίας οδού χωριστά τούς άνδρας χωριστά τας γυναίκας και τα παιδιά και τούς εφόνευσαν διά πολυβο­λισμών, μετά ταύτα δε έρριψαν τα πτώματα εντός μιας οικίας, έβαλαν φωτιά και τ' άπηνθράκωσαν.

Μεθ' ο επεδόθησαν εις γενικήν λεηλασίαν των οι­κιών, εις τας οποίας δεν άφισαν απολύτως τίποτε, άπαντα τα είδη ρουχισμού και διατροφής, βαμβάκια, αραβόσιτον, το περιεχόμενον καταστημάτων, τα φόρτωσαν επ' αυτοκινήτων και αυτά ακόμη τα οικόσιτα ζώα, αμνούς, χοί­ρους και όρνιθας τα διήρπασαν και απήλθον, διαρπάσαντες και αυτήν την εμφανώς φέρουσαν το διακριτικά αποθήκην τού Ερυθρού Σταυρού. Ό δια­σωθείς μάρτυς Παν. Νάκος διεκτραγωδεί εν λεπτομερείαις το της φρικιαστικής εκτελέσεως, εξ ης διεσώθη καίτοι φέρων πλείστα τραύματα. Ο θλιβε­ρός απολογισμός τού διημέρου της 10 και 11 Ιουνίου είναι 220 φονευθέν­τες κάτοικοι Διστόμου, εξ ων ηλικίας κάτω των 10 ετών 40 άτομα, αβάπτι­στα νήπια 6, γέροντες άνω των 70 ετών 15, και 20 επιζήσαντες τραυματι­σθέντες.

Επίσης 23 κάτοικοι περιφερείας Καλαμίου φονευθέντες και δύο τραυματισθέντες, πυρποληθείσαι οικίαι πλέον τών 20 (βλ. ονομαστικάς κα­ταστάσεις εν τω φακέλλω). 'Εκ των καταθέσεων των ενόρκως εξετασθέν­των μαρτύρων και Ιδία τού μάρτυρος Παν. Καραμερτζάνη, Δικηγόρου, όστις ως διερμηνεύς των Ελληνικών Αρχών παρά ταις Γερμανικαίς ηδύνατο εκ τού σύνεγγυς να παρακολουθή την δράσιν των Γερμανών και να γνωρίση πρόσωπα και πράγματα, προκύπτει ότι τας τού Διστόμου και Καλαμίου σφα­γάς και εμπρησμούς διέταξαν και έλαβον και μέρος εις αυτάς αυτοπροσώ­πως, 1) ό στρατιωτικός Διοικητής Λεβαδείας Ταγματάρχης των S.S. Stuzmau Afeohrer Rickert, 2) ό Φρούραρχος Λεβαδείας Γερμανός υπολοχαγός των S.S. Ober Sturmpeyhrer Zabel, 3) ό Γερμανός λοχαγός των S.S. Λε­βαδείας Hauptstuzmpmfuhrer Copenfer, 4) ό διοικητής τής Γκεσταπό Λεβα­δείας ανθυπολοχαγός Sekre Karl Kaze Paar, 5) ό υποδιοικητής της G.F.P. Λεβαδείας επιλοχίας Rellwebel Willy Jannis και ή διερμηνεύς αυτού Franlein Johanna, οι τελευταίοι τρεις υπήρξαν ένoxoι και πλείστων άλλων κακουργη­μάτων, περί ων ετέρα εκκρεμής δικογραφία. 

Βεβαίως άπαντες οι Γερμανοί και στρατιωτάκι τού αποσπάσματος εκείνου εγκλημάτησαν, άλλ' είναι αδύνα­τος ή διαπίστωσις της ταυτότητος απάντων. Οι εν λόγω όμως γνωστοί κατη­γορούμενοι ου μόνον έλαβoν μέρος αυτοπροσώπως, άλλ' ήσαν και οι Διοι­κηταί των μονάδων Λεβαδείας, οίτινες και απεφάσισαν τας σφαγάς. Το Δί­στομον αποτελεί διά την Ελλάδα το ηρώον των μαρτύρων της καρτερίας εγγύς εις την Αλαμάναν όπου άλλοτε εσoυβλίζετo ό Διάκος, αλλά και μία κατάπτυστος ανάμνησις για τον πολιτισμόν εκείνων πού εφιλoδόξησαν να κυβερνήσουν τον κόσμον, και πού κατέδειξεν ότι ό μέχρι σήμερον πολιτι­σμός καμμίαν ευγενή επίδρασιν δεν είχε εις τας εγκληματικάς ψυχάς.

Η τι­μωρία των ελαχίστων αυτών φονέων δεν ικανοποιεί το περί δικαίου συναί­σθημα, δεν αντισταθμίζει την έκτασιν των εγκλημάτων των, ατυχώς ως εκ των συνθηκών καθ' ας εξετελέσθησαν τα εγκλήματα δεν κατέστη δυνατός ό προσδιορισμός της ταυτότητος όλων των εγκληματησάντων. Διό της τιμω­ρίας ελάχιστων υπευθύνων εγκληματιών δεν επιδιώκεται η ανταπόδοσις. Διά της παραδόσεως εις την διεθνή lστορίαν, εις χλεύην και εμπτυσμόν εκείνων οι οποίοι εν καιρώ πολέμου εστρέφοντο κατά αθώων και αμάχων πολιτών, σκοπείται ό παραδειγματισμός. 

Επειδή αι πράξεις των κατηγορου­μένων αντιστρατεύοντα προς τε το περί δικαίου συναίσθημα και προς τούς διεθνείς κανόνας δικαίου, οίτινες διέπουν τούς εμπολέμους καθ' ους απαγο­ρεύονται αι συλλογικαί ποιναί και τα αντίποινα διά πράξεις τρίτων, συνιστώσι δε τα αδικήματα της κατά σύστασιν αυτουργίας εις θανατώσεις πολιτών δι' αντίποινα διά πράξεις τρίτων, εις επιβoλήν συλλογικών ποινών, εις κακό­βουλον καταστροφήν ιδιοκτησίας δι' εμπρησμoύ, εις λεηλασίας και διαρπα­γάς, εις συστηματικήν τρομοκρατίαν, άτινα προβλέπονται και τιμωρούνται υπό των άρθρων 56, 57 Π.Ν. άρθρον 1 εδ. 2 στοιχ. Α.Β., περιπτ. 2, 15, 16, 17, 21, αρθρ. 2 § Α. Β. περιπτ. 3, 4, 5, 6 της ύπ' άριθμ. 73 Συντ. Πράξεως, εν συνδυασμώ προς τα άρθρα 287 - 288 τού Ποινικού Νόμου.
Επειδή δέον να διαταχθεί η σύλληψις των κατηγορουμένων τούτων και ταύτης έπιτευχθησομένης η προφυλάκισίς των μέχρις οριστικής εκδικάσεως της κατ' αυτών κατηγορίας.

Διά ταύτα
Ίδόν
Παραπέμπει ενώπιoν τού ορισθησομένου διαρκούς Στρατοδικείου τους 1) Sturnbaunfubrer Rickert, Γερμανόν ταγματάρχην των S.S., στρατιωτικόν διοι­κητήν Λεβαδείας, 2) Ober Sturnduhrer Zabel, Γερμανόν υπολοχαγόν των S.S. φρούραρχον Λεβαδείας, 3) Hauptstuzmeuhner Kopfner, Γερμανόν λοχαγόν των S.S., 4) Sekrete Karl Paar, Γερμανόν ανθυπολοχαγόν διοικητήν της Γκε­σταπό Λεβαδείας, 5) Frldwebel Willy Jannis, Γερμανόν επιλοχία υποδιοικητήν της G.F.np. Λεβαδείας και 6) Franlein Johanna, διερμηνέα, ίνα δικα­σθώσιν ως υπαίτιοι τού ότι αλλοδαποί όντες και ανήκοντες εις τας ενόπλους δυνάμεις τού κατά τον τελευταίον πόλεμον 1939 - 1945 εxθρικoύ γερμανι­κού Κράτους, ήτοι ο μεν πρώτος ως ταγματάρχης των S.S. ό δεύτερος ως λο­χαγός, ό τρίτος ως υπολοχαγός των S.S., ό τέταρτος ως Διοικητής Γκεσταπό Λεβαδείας και οι δύο τελευταίοι υπαξιωματικοί της Γκεσταπό, εν Διστόμω και Καλαμίω οπό τας 10 Ιουνίου έως τας 12 Ιδίου μηνός και έτους υπό κοι­νού συμφέροντος κινούμενοι, συναπεφάσισαν την εκτέλεσιν των κάτωθι α­ξιοποίνων πράξεων και ένεκα τούτων συνομολογήσαντες προς αλλήλους α­μοιβαίαν συνδρομήν, 1) κατ' εξακoλoύθησιν και διά πολλών μερικωτέρων πράξεων εκάστη των οποίων φέρει τα στοιχεία τού αυτού αδικήματος, εκ προμελέτης απεφάσισαν και εσκεμμένως εξετέλεσαν ανθρωποκτονίας κατά 251 πολιτών, κατοίκων Διστόμου - Καλαμίου κλπ. εν οις οι: Αθηνά Άνέστη, Λουκάς Άνέστης, Νικ. Άνέστης, Άναστ. Βασιλαράκος, Παν. Βασιλείου, Μιχ. Βουζελάκος, Γεώργ. Γαβρίλης, Θηρεσία Γαβρίλη, Βρασ. Γαβρίλης, Δημ. Γα­βρίλης, Βασ. Γαβρίλης, Άνεστία Γαβρίλη, Χάϊδω Γαβρίλη, Σοφούλα Γαβρίλη, Εύσταθία Γαβρίλη και ετέρων εκατόν τριάκοντα επτά, ως εν τοις της δικο­γραφίας καταλόγοις κατ' όνοματεπώνυμον άπαντες αναφέρονται, πλήξαντες αυτούς άλλους μεν διά πυροβόλων όπλων εξ εγγυτάτης αποστάσεως, άλ­λους δε κατασφάξαντες διά μαχαιρών, εξ ων πληγμάτων ως ενεργού αιτίας επήλθεν ό θάνατος αυτών ως οιονεί αντίποινα διά πράξεις τρίτων.

2) Έπέ­βαλον συλλογικάς ποινάς κατά Ελλήνων πολιτών, ήτοι όμαδικάς εκτελέσεις, εμπρησμούς κλπ. 3) Ενήργησαν συστηματικήν τρομοκρατίαν των πολιτών περιφερείας Διστόμου δι' ομαδικών εκτελέσεων αθώων, αφανισμού της ι­διοκτησίας των κλπ. 4) Κατέστρεψαν κακοβούλως ιδιοκτησίας Ελλήνων πο­λιτών, ήτοι ένέπρησαν δεκάδας οικιών κατοίκων Διστόμου μετά των εν αυτοίς υπαρχόντων, ήτοι των Ν. Σφοντούρη, Χαρ. Σφοντούρη, Γεωργ. Γαβρίλη, Ί. Σκούτα, Χρ. Γαβρίλη, Σπ. Μαλάμα, Ήλ. Καρούζου, Νικ. Παπαθανασίου, Εύστ. Χήρας Ay. Στεργίου, απέκτειναν περί τα 70 ζώα, ήτοι ίππους, ημιόνους των κατοίκων Διστόμου. 5) Ελεηλάτησαν και διήρπασαν άπαντα τα υπάρχοντα των κατοίκων Διστόμου - Καλαμίου, ήτοι τρόφιμα, ενδύματα, ζώα, τιμαλφή κλπ.

Διατάσσει την σύλληψιν των ανωτέρω κατηγορουμένων και ταύτης επι­τευχθησομένης την προφυλάκισίν των μέχρις εκδικάσεώς της κατ' αυτών κατηγορίας. .

Απεφασίσθη και εγένετο εν Αθήναις, τη 3η Ιουνίου 1946 και εξεδόθη αυτόθι την 5 Ιουνίου 1946.
Ο πρόεδρος
Δ. Κιουσόπουλος
Ο Γραμματέας Ν. Ράπτης

Η ανατομία της κυπριακής τραγωδίας

ΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ-Η ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΜΙΑΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ

Του ΄Ομηρου Φωτιάδη

Σάββατο πρωί, της 20ης Ιουλίου 1974…την αποφράδα ημέρα της μαρτυρικής μας Κύπρου…το ξημέρωμα βρήκε τους Έλληνες Στρατιώτες της ΕΛ.ΔΥ.Κ., της 107 ΕΣΟ που μόλις την προηγούμενη ημέρα είχαν αφιχθεί από την Ελλάδα, να προετοιμάζονται για το πρωινό εγερτήριό τους…Ήταν 05.30΄ το πρωί, όταν από την οροσειρά του Πενταδάκτυλού φάνηκαν δύο Τούρκικα μαχητικά αεροσκάφη F 104, σε ιδιαίτερα χαμηλή πτήση, να κατευθύνονται με ταχύτητα προς το στρατόπεδο της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου. Σπάζοντας το φράγμα του ήχου και αγγίζοντας κυριολεκτικά τις κορυφές των δένδρων του στρατοπέδου, εξαπέλυσαν το φονικό τους φορτίο. Δύο ρουκέτες. Η πρώτη καρφώθηκε στο κέντρο του στρατοπέδου με εκκωφαντικό θόρυβο και η δεύτερη περνώντας ξυστά πάνω από το Διοικητήριο καρφώθηκε στο διπλανό τόλ σε απόσταση 20 μέτρων, όπου στεγάζονταν το Ταχυδρομείο της Μονάδος. Εκατοντάδες γράμματα γέμισαν, λαμαρίνες, ξύλα, πέτρες και κομμάτια από μπετόν εκτινάχθηκαν σε μια ευρεία περίμετρο, αφήνοντας αποσβολωμένο, τον νέο Ταχυδρόμο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. Στρατιώτη Μαντζουριά Παναγιώτη από την Καρδίτσα, λίγα μέτρα μακρύτερα….

Ευτυχώς για τους Ελληνες Στρατιώτες ο Διοικητής της ΚΥΠ στην Κύπρο Αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Κούρτης, είχε την πρόνοια να επισκεφθεί κατά της 04.00΄ και να ενημερώσει την ΕΛ.ΔΥ.Κ. για επικείμενη Τουρκική επίθεση και η μονάδα ήδη είχε διασπαρθεί εντός του στρατοπέδου, σε διάφορους οχυρωμένους χώρους.
Η πρώτη του ημέρα στην Κύπρο ξεκίνησε με την «καλημέρα» των Τούρκικων ρουκετών.
Την ίδια ώρα όλα τα στρατόπεδα της Λευκωσίας δέχονταν εκατοντάδες βόμβες από τα Τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία μετέτρεψαν το όμορφο πρωινό σε πραγματική κόλαση για τους Ελλαδίτες και Ελληνοκυπρίους στρατιώτες .
Ένα δεύτερο κύμα Τουρκικών μαχητικών ευθύς αμέσως, άφησε το καταστροφικό του
φορτίο, στον πρωταρχικό και κύριο στόχο των Τούρκων. Την ΕΛ.ΔΥ.Κ.!
Οι πρώτες βόμβες χιλίων λιβρών, έπεσαν δίπλα στο τόλ του Λόχου Βαρέων Όπλων τραυματίζοντας τον Υπολοχαγό Πίο, τον Στρατιώτη Τριανταφυλλόπουλο από την Ημαθία, και έκοψε από το ύψος του ώμου το χέρι του Στρατιώτη Σολωμού…
Το πρώτο Ελληνικό αίμα ποτίζει την μαρτυρική γη της Κύπρου μας…
Ανά δεκαπέντε λεπτά σμήνη τεσσάρων Τουρκικών μαχητικών, προσβάλουν ακατάπαυστα το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ., με κάθε είδους βόμβες και πυρομαχικά.
Το ΚΝΕ (Κέντρο Νοσηλείας ΕΛ.ΔΥ.Κ.) γεμίζει τραυματίες…
Με ορμή ακολουθεί το τρίτο κύμα των Τουρκικών F 104, και εξαπολύει δεκάδες ρουκέτες εναντίων των Ελδυκάριων, οι οποίοι ακόμα προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει. Ο Στρατιώτης Μπόλας Γεώργιος από την Πυλαία Θεσσαλονίκης, πετάει το τσάι του και τρέχει σε κοντινό όρυγμα να καλυφθεί. Δίπλα του ένας νέος της 107 μπαίνει κι αυτός σε ένα όρυγμα να καλυφθεί.΄Ερχεται ένας παλιός της 103 και του λέει να φύγει…να πάει σε άλλο όρυγμα και υπακούει. Ο παλιός ίσα που προλαβαίνει να μπει στο όρυγμα που άφησε ο νεότερος…και δέχεται μια ρουκέτα η οποία τον εξαϋλώνει.
Στο βάθος του ορίζοντα προς τον βορρά, στα χωριά Αγύρτα και Κιόνελι, και με κατεύθυνση από Δυτικά προς Ανατολικά πέντε Τούρκικα μεταγωγικά Ντακότα, εκτελούν ρίψεις αλεξιπτωτιστών, εντός των τοπικών ισχυρών Τουρκοκυπριακών θυλάκων. Γέμισε αλεξίπτωτα ο γαλάζιος Κυπριακός ουρανός.
Οι Στρατιώτες της ΕΛ.ΔΥ.Κ., οι οποίοι ακόμη δεν είχαν παραλάβει τον ατομικό τους οπλισμό, μέσα στην κόλαση των ανηλεών βομβαρδισμών, παραλαμβάνουν ότι μπορούν και προσπαθούν να αναχαιτίσουν τους Τούρκους εισβολείς, με τα Μ 1 τους.
Παρά το τραγελαφικό της υπόθεσης, οι Τούρκοι πιλότοι τα χάνουν και πολλές φορές αδειάζουν το φονικό τους φορτίο, μέσα στο ήδη από την προηγουμένη ημέρα άδειο στρατόπεδο της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ..
Οι ΄Ελληνες στρατιώτες δεν εγκαταλείπουν το Στρατόπεδό τους και καλυπτόμενοι όπου μπορούν αναδιοργανώνονται και προσπαθούν να αμυνθούν.
Οι ρίψεις αλεξιπτωτιστών συνεχίζονται αμείωτα αλλά κατά κύματα καταφθάνουν και δεκάδες Τουρκικά ελικόπτερα τα οποία μεταφέρουν καταδρομείς στον θύλακα του Κιόνελι. Ένα Τουρκικό μεταγωγικό αεροσκάφος αδειάζει το φορτίο του σε λάθος μέρος..
Ακολουθούν και άλλα. Οι λανθασμένες ρίψεις τους, εντός του Ελληνικού τομέα, φέρνουν τις πρώτες βαριές απώλειες για τους Τούρκους. Οι απλοί Ελληνοκύπριοι χωρικοί, καταφέρνουν και εξοντώνουν πάνω από 80 αλεξιπτωτιστές. Η εποποιία της Κρήτης επαναλαμβάνεται! Σημειώνονται ταυτόχρονα και οι πρώτες καταγραφές αιχμαλώτων. Δεκαπέντε Τούρκοι αλεξιπτωτιστές συνελήφθησαν και μόλις 7-8 διέφυγαν τον θάνατο και την σύλληψη, από τους χωρικούς της Μίας Μηλιάς.
Έχει πάει 09.30΄ και ακόμα κανένας δεν γνωρίζει ότι ισχυρότατες αποβατικές δυνάμεις των Τούρκων αποβιβάζονται δυτικά της Κερύνειας στην περιοχή Πεντεμίλι. Ήδη από τις 06.00 Τούρκοι βατραχάνθρωποι είχαν βγει στην ακτή και έκαναν αναγνωρίσεις. Ακολούθησε η αποβίβαση του 6ου Τάγματος Πεζοναυτών, ενώ πυκνά πυρά των Τουρκικών αντιτορπιλικών τύπου FREM, σάρωναν στην κυριολεξία την περίμετρο του προγεφυρώματος και άλλους στόχους στην ευρύτερη περιοχή. Ήταν 07.15΄ το πρωί.
Εκπληκτική και μοναδική φωτογραφία που δείχνει μια ελληνική τορπιλλάκατο να δέχεται επίθεση από τουρκικά αεροσκάφη
Προηγήθηκε η ηρωική έξοδος των Κυπριακών τορπιλακάτων, της Τ3 με Κυβερνήτη τον Υποπλοίαρχο Ελευθέριο Τσομάκη και της Τ1 με Κυβερνήτη τον επίκουρο Σημαιοφόρο Νικόλαο Βερύκιο, στις 05.05’ από το λιμάνι της Κερύνειας. Λίγα λεπτά αργότερα Τουρκικά αεροσκάφη πλήττουν καίρια την Τ1 τραυματίζοντας 6 από το προσωπικό της.
Η Τ1 προσάραξε στην περιοχή του Βοσπόρου. Η Τ3 πλησίασε πολύ επικίνδυνα και σε απόσταση 1 ν.μ. τον Τουρκικό αποβατικό στόλο και ξεκίνησε ελιγμούς για να λάβει κατάλληλη θέση βολής. Ήταν 05.23΄ όταν δέχθηκε καταιγισμό πυρών από τα Τούρκικα αντιτορπιλικά. Όλο το προσωπικό της σκοτώθηκε. Μόνο ο Αρχικελευστής Διονύσιος Μαγέτος, βαριά τραυματισμένος με μυθιστορηματικό τρόπο κατάφερε μετά από 6 ώρες υπεράνθρωπων προσπαθειών να βγει στην ακτή.
Στην περιοχή της απόβασης εδώ και πάνω από τρεις ώρες οι Τούρκοι αποβιβάζονται χωρίς καμία παρενόχληση ή Ελληνική αντίδραση. Μόλις στις 08.40΄ή Αθήνα «ξύπνησε» από τον λήθαργο και έδωσε εντολή εφαρμογής των πολεμικών σχεδίων. Πάνω από τρεις ώρες η Τουρκική αεροπορία, το Πολεμικό της Ναυτικό και οι Δυνάμεις Ξηράς σάρωναν την Κυπριακή επικράτεια ανελέητα, χωρίς καμία ουσιαστική αντίσταση. Η συνέχεια κάτωθι.-
Η Τιτανομαχία στο προγεφύρωμα
Πλησίον του χώρου της αποβίβασης των Τούρκων πεζοναυτών στο Πεντεμίλι της Κερύνειας, έδρευε το 251 Τάγμα Πεζικού, με Διοικητή τον Ήρωα Αντισυνταγματάρχη Παύλο Κουρούπη. Το 251 Τ.Π. παρακολουθούσε στενά την Τουρκικά αποβίβαση και ενημέρωνε σχετικά το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς (Γ.Ε.Ε.Φ.) αναμένοντας διαταγές. Στις 07.30΄ο Διοικητής του 251 Τ.Π. δίνει αυτόβουλα την εντολή ο 1ος Λόχος και ο Λόχος Υποστήριξης να εγκαταλείψουν το στρατόπεδο και να πορευθούν προς τους χώρους εξόρμησης. Οι δύο Λόχοι κατάφεραν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους Τούρκους και παρά το πλήθος των Τουρκικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων, να ταχθούν σε απόσταση αναπνοής. Οι πρώτοι στρατιώτες του 1ου Λόχου είχαν πλησιάσει σε απόσταση 100 μέτρων! Τον 1ο Λόχο αποτελούσαν 90 άνδρες, ενώ τον Λόχο Υποστήριξης λιγότεροι. Απέναντί τους είχαν να αντιμετωπίσουν εκτός από το 6ο Τάγμα Πεζοναυτών, ολόκληρο το 5 Σύνταγμα Πεζοναυτών το οποίο είχε ήδη αποβιβαστεί, καθώς και μεγάλο αριθμό Τούρκων Καταδρομών οι οποίοι είχαν αποβιβαστεί με ελικόπτερα! Μια τεράστια δύναμη με τρομερή ισχύ πυρός υποστηριζόμενη από τα βαριά πυροβόλα και άλλα όπλα των Τουρκικών αντιτορπιλικών και την Τουρκική αεροπορία, η οποία εντελώς ανενόχλητη αλώνιζε τον ουρανό της Κύπρου! Η διαφορά ισχύος μεταξύ των δύο αντιπάλων ήταν τεράστια! Δεν μπορεί να συγκριθεί με τα δεδομένα καμίας σύγχρονης μάχης! Εκατόν πενήντα Πεζικάριοι ΄Ελληνες απέναντι σε μια ενισχυμένη Ταξιαρχία Τούρκων των Ειδικών Δυνάμεων με πλήρη υποστήριξη βαρέων όπλων!!!
Προώθηση Τούρκων

Η διαταγή προσβολής των Τούρκων δόθηκε ακριβώς στις 10.00΄…
Το τι επακολούθησε είναι αδύνατον να περιγραφεί!!! Η εγγύτητα των δύο αντιμαχομένων πλευρών, έδωσε χαρακτήρα σφοδρότατης σύγκρουσης! Πραγματική κόλαση! Οι Τούρκοι αιφνιδιάστηκαν και δέχονταν τα Ελληνικά πυρά χωρίς να μπορούν να αντιδράσουν ουσιαστικά! Κατά εκατοντάδες έπεφταν νεκροί και οι φωνές των τραυματιών γέμιζαν με βογκητά και κραυγές απελπισίας την καυτή καλοκαιρινή ημέρα!
Οι έντονες επιθέσεις των Τούρκων μετά το πρώτο ισχυρό κλονισμό που δέχθηκαν από τους ΄Ελληνες σύγχρονους Μυρμιδόνες, έσπασαν πάνω στην λυσσαλέα αποφασιστικότητα του Διοικητού του 251 Τ.Π και της μαχητικής ικανότητας των Στρατιωτών των δύο Λόχων. Αλλεπάλληλα κύματα με υποστήριξη Τεθωρακισμένων οχημάτων και βαρέων όπλων, έσπαγαν με πάταγο πάνω στα στήθια των Ελλήνων ηρώων. Οι απώλειες μας σχεδόν μηδενικές σε αντίθεση με τις υπερβολικά μεγάλες Τουρκικές. Οι Τούρκοι νόμιζαν πως έχουν απέναντί τους ολόκληρη Μεραρχία! Τα μηνύματα και οι αναφορές που έστελναν οι επικεφαλείς της αποβατικής δύναμης στην Άγκυρα ήταν αποκαρδιωτικά εντελώς. Γινόταν λόγος για αδυναμία εκτέλεσης της αποστολής, τεράστιες απώλειες και ενδεχόμενο ματαίωσης της επιχείρησης! Οι λέοντες των δύο Λόχων του 251 Τ.Π. μάχονταν με τέτοιο πάθος και επιμονή, που μόνο μεταφυσική διάσταση και υπόθεση θα μπορούσε να δικαιολογήσει! Η λεγόμενη «πολεμική αρετή των Ελλήνων» που ξυπνά μέσα από την προαιώνια κυτταρική μνήμη που βρίσκετε καλά εμφυτευμένη μέσα στο DNA, έκανε την παρουσία της εμφανή!!!
Η πολύωρη μάχη εξελίχθηκε σε πραγματική τιτανομαχία. Οι Τούρκοι πιέζονται αφόρητα και τελικά ολόκληρη αυτή τεράστια και ισχυρότατη δύναμη περιορίζεται σ΄έναν θύλακα μόλις 300 μέτρων από την ακτή και λαμβάνει αμυντική διάταξη!
Τουρκικά Μ 113

Οι άλλοι Λόχοι του 251 Τ.Π. έχουν ήδη καταλάβει καίριες θέσεις για να εμποδίσουν την προσπέλαση των Τούρκων προς Κερύνεια και την υπερφαλάγγιση των άλλων δύο Λόχων που μάχονται ακατάπαυστα σε απόσταση αναπνοής από τους Τούρκους.
Όλες οι προσπάθειες των Τούρκων να υπερφαλαγγίσουν και να καθυποτάξουν τους δύο Λόχους 2ο και 3ο αποτυχνάνουν. Δοκίμασαν κι εκεί, αλλά και πάλι άφησαν εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες! Η μάχη παίρνει πλέον ασύλληπτες διαστάσεις έντασης. Το μεσημέρι σκοτώνεται ο Αρχηγός της αποβατικής δύναμης των Τούρκων Συνταγματάρχης Καραογλάνογλου, από αντιαρματικό βλήμα του 1ου Λόχου, μέσα σε παρακείμενη οικία όπου ήταν κρυμμένος. Τα απόρρητα αρχεία της 39ης Τουρκικής Μεραρχίας, κάνουν λόγο για θάνατο του Καραογλάνογλου, την επομένη στις 13.00΄,αλλά αυτό αργότερα τέθηκε σε αμφιβολία.
Η νύχτα βρήκε τους Τούρκους με βαρύτατες απώλειες και σε πολύ άσχημη κατάσταση.
Ο περίπατος μετατράπηκε σε πραγματική κόλαση! Οι ΄Ελληνες μαχητές με χαλύβδινο ηθικό και το βλέμμα του Λεωνίδα στα μάτια τους, παραμένουν ακλόνητοι στις θέσεις τους. Αναμένουν ενισχύσεις για να πραγματοποιήσουν νυχτερινή επίθεση και να πετάξουν τους Τούρκους στην θάλασσα. Η χαρά είναι διάχυτη στο πρόσωπο του Κουρούπη! Την νύχτα δεν θα μπορούν να υποστηρίξουν την αποβατική δύναμη η αεροπορία και το πολεμικό ναυτικό. Εύκολη υπόθεση μετά την ολοήμερη πανωλεθρία που προκάλεσε στον Αττίλα. Μα χρειάζεται σημαντικές ενισχύσεις. Οι στρατιώτες του δεν επαρκούν στο ελάχιστο να καλύψουν την επιβαλλόμενη περίμετρο του προγεφυρώματος για να εκδηλώσουν αντεπίθεση. Βάζουν τις λόγχες στα όπλα και αναμένουν. Με τεράστιες προσπάθειες οι Διοικητές των Λόχων συγκρατούν τους μανιασμένους στρατιώτες τους, που διψούν για την νίκη! Διψούν για την δόξα! Διατάζουν αυστηρή αναμονή μέχρι ενισχύσεώς τους. Η οποία όμως ποτέ δεν έρθει…
Ολόκληρη την ημέρα οι Λέοντες της Κύπρου περίμεναν τις ενισχύσεις…την υποστήριξη του πυροβολικού και νέες δυνάμεις να έρθουν στο Πεντεμίλι…δεν ήρθαν. Αυτοί όχι μόνο κράτησαν, αλλά ταπείνωσαν και τις πανίσχυρες στρατιές του Αττίλα.
Η επόμενη ημέρα πέρασε με την κατάσταση να παραμένει αμετάβλητη και την διεξαγωγή σφοδρότατων μαχών. Οι Τούρκοι ενισχυμένοι σημαντικά από την αεροπορία τους και τα παραπλέοντα πολεμικά τους πλοία, αναθάρρησαν και εξαπέλυαν τεράστιες σε όγκο και ισχύ αεροναυτικές επιθέσεις εναντίων των λίγων δεκάδων Ηρώων του 251 Τ.Π.. Ακλόνητοι και ριζωμένοι οι ΄Ελληνες μαχητές, απέκρουαν με σθένος τις Τουρκικές επιθέσεις την μια μετά την άλλη! Αλλά δεν επαρκούσαν αριθμητικά για να καλύψουν ολόκληρη την περιοχή του Τουρκικού προγεφυρώματος. Ισχυρές Τουρκικές δυνάμεις άρχισαν να διαρρέουν προς τα ανατολικά με κατεύθυνση την Κερύνεια.
Το πρωινό της 22ης Ιουλίου βρήκε το 251 Τ.Π να κατέχει τις θέσεις του αλλά με εντελώς ακάλυπτο το δεξιό του πλευρό, καθώς το αρμόδιο 306 Τ.Ε. εγκατέλειψε τον χώρο ευθύνης του, και πήγε στην Κερύνεια. Λάθος ολέθριο για όλη την μετέπειτα εξέλιξη της μάχης της Κύπρου.
Οι Τούρκοι εκμεταλλευόμενοι το προς ανατολάς κενό και την ανυπαρξία δυνάμεων, αποβίβασαν ισχυρότατες δυνάμεις , μηχανοκίνητα μέσα και μεγάλο αριθμό αρμάτων μάχης. Η οδός προς την πόλη της Κερύνειας ήταν ανοιχτή… Διέρρευσαν πλήθος δυνάμεις και επετέθησαν στις 11.00΄ εναντίων της ανοχύρωτης πόλης.
Μέχρι της 13.30΄ο 1ος Λόχος των Λεόντων του 251 Τ.Π. κρατούσε τις θέσεις του και αμύνονταν σθεναρά εναντίων των τεράστιων πλέον Τουρκικών δυνάμεων. Ο Λόχος Υποστήριξης επίσης, μάχονταν λυσσασμένα, χωρίς να χάσει εκατοστό εδάφους.
Ήταν πλέον πολύ αργά όμως…οι Τούρκοι είχαν παρακάμψει τους 2 Λόχους του 251 Τ.Π. και είχαν ξεχυθεί προς την Κερύνεια, σαρώνοντας τα πάντα μπροστά τους.
Ο Διοικητής του 251 Τ.Π. Αντισυνταγματάρχης Παύλος Κουρούπης, έσπευσε να σώσει τους ήρωές του και διέταξε σύμπτυξη προς νότο των δυνάμεών του. Στην προσπάθειά του να έρθει σε επαφή με τον 3ο Λόχο του αλλά και να διαπιστώσει την κατάσταση που επικρατούσε προς την Κερύνεια, ήρθε σε απόσταση αναπνοής από τις επιτιθέμενες Τουρκικές δυνάμεις. Εντελώς μόνος μαζί με τον Υπασπιστή του, δέχθηκαν την επίθεση μεγάλων δυνάμεων των Τούρκων Καταδρομών. Ο Υπασπιστής του διέφυγε μαζί με μια ομάδα Ελλήνων Καταδρομέων που είχε σπεύσει στην περιοχή. Ο Ηρωικός Διοικητής των Λεόντων του 251 Τ.Π. τραυματίσθηκε θανάσιμα. Ο Υπασπιστής του έφεδρος Ανθυπολοχαγός Δημήτριος Μπλέτσας, τον είδε να τραβάει το πιστόλι του και να μάχεται ως άλλος Λεωνίδας μόνος του και βαριά τραυματισμός, με τα στίφη των Τούρκων.
Ας είναι αιωνία η μνήμη του λαμπρού αυτού αξιωματικού, που μόνος του με τους λιγοστούς του άνδρες εστάθησαν ακλόνητοι μπροστά στην ασιατική πλημμυρίδα και τίμησαν τα Ιερά Λάβαρα του Έθνους και της Φυλής. Ο Λεωνίδας της Κερύνειας έσωσε τους άνδρες του από την περικύκλωση των Τούρκων και εντελώς μόνος και βαριά τραυματισμένος στάθηκε με τις λιγοστές του δυνάμεις και πολέμησε τον Αττίλα!
Τον Παύλο Κουρούπη δεν τον νίκησαν ποτέ…βρίσκεται εκεί στις ανατολικές παρυφές του χωριού Τέμπλος πλάι στην χαράδρα προς τον Άγιο Γεώργιο, μαζί με τον Καταδρομέα Λοχαγό Κατούντα. Τις νύχτες λένε οι Τουρκοκύπριοι κανένας δεν περνάει από εκεί…δυό ανδρείες ψυχές μεταμορφώθηκαν σε λέοντες και φυλάνε ακόμη το πέρασμα προς την Κερύνεια.
Ελληνες στρατιώτες παρατηρούν στο βάθος τουρκικό κατεστραμμένο άρμα.

Ο Αρμαγεδώνας στην Κύπρο
Απ΄άκρη, σ΄άκρη η Κύπρος φλέγεται! Τις ώρες που τα λιοντάρια του Κουρούπη προέταξαν τα ατσάλινα στήθη τους στις ορδές του Αττίλα, κάποιοι άλλοι ανδρείοι μαχητές δόξαζαν την πατρίδα μέσα σε στιγμές ανεπανάληπτου ηρωισμού.
Δύσκολη η εξιστόρηση…τι να πρωτοαναφέρει κανείς…
Λαμπρές σελίδες δόξης έγραψαν οι τρεις Μοίρες Καταδρομών. Οι Λοκατζήδες την νύχτα της 20ης προς 21ης Ιουλίου, διενήργησαν ευρείας κλίμακας καταδρομικές επιχειρήσεις στις πλέον οχυρωμένες και ισχυρότατες θέσεις των Τουρκοκύπριων οι οποίες είχαν ενισχυθεί με την αφρόκρεμα των Τουρκικών Ειδικών Δυνάμεων.
Η 31 Μ.Κ. , η 32 Μ.Κ., η 33 ΜΚ, με ταυτόχρονες και συντονισμένες νυχτερινές επιχειρήσεις, κατέλαβαν αντίστοιχα τα απρόσιτα και ορεινά Τούρκικα φρούρια, του Κοτζάκαγια, της ΄Ασπρης Μούτης και του Αγίου Ιλαρίωνα. Η δίστομος ρομφαία των Ελλήνων Καταδρομέων, έπεσε βαρύτατη πάνω στους Τούρκους! Βλέμματα Τίγρεων μέσα στο βαθύ σκοτάδι παρατηρούν..πλησιάζουν αθόρυβα και πέφτουν με αφάνταστη ορμή και μανία πάνω στους Τούρκους Λοκατζήδες. Σε πολλές περιπτώσεις ο θάνατος τους βρήκε μέσα στους θαλάμους να κοιμούνται. Όλα κράτησαν λίγα λεπτά. Ολοκληρωτικές οι απώλειες των Τούρκων Λοκατζήδων. Εκεί ψηλά στους απροσπέλαστους βράχους της Κυπριακής γης αναμετρήθηκαν οι καλύτερες δυνάμεις Τούρκων και Ελλήνων. Αναμετρήθηκαν ασύμμετρα, όπως ορίζουν οι ανορθόδοξοι κανόνες μάχης των Καταδρομών. Η αναμέτρηση κράτησε ελάχιστα. Η καταισχύνη των Τούρκων Λοκατζήδων καθολική. Δόθηκαν δεκάδες προσωπικές μονομαχίες μέσα στο σκοτάδι με θέα τις φλόγες που έτρωγαν τα σωθικά του Πενταδάκτυλου!
Ελληνες καταδρομείς της 31 ΜΚ

Εκεί την επομένη το πρωί στις 09.00 ο ήρωας Διοικητής της 33 Μ.Κ. Ταγματάρχης Γεώργιος Κατσάνης, μάχεται λυσσαλέα σε απόσταση λίγων μέτρων από τα στίφη των Τούρκων Καταδρομέων που έσπευσαν να ανακαταλάβουν τα φρούριά τους. Πέφτει όρθιος με μια ριπή στο στήθος κρατώντας δύο αυτόματα μαζί και σπέρνοντας τον όλεθρο στους τρομαγμένους Τούρκους.
Κιόνελι…ρίγη προκαλεί ακόμη και σήμερα το άκουσμα της λέξης. Το απόρθητο φρούριο των Τούρκων. Σημείο εξαιρετικής στρατηγικής σημασίας μέσα στον Τουρκοκυπριακό θύλακα της Λευκωσίας. Από το 1964 οι Τούρκοι άρχισαν να εκτελούν μεγάλης έκτασης οχυρωματικά έργα. Βαριά πολυβολεία , τούνελ, βαθιά χαρακώματα, υπόγεια ιατρεία, υπόγεια καταφύγια, τεράστιες αποθήκες πυρομαχικών και εφοδίων. Εκεί βρίσκετε το Αρχηγείο των Τουρκοκυπριακών Δυνάμεων και ο Ραούφ Ντεκτάς. Πάνω από 6.000 Τουρκοκύπριοι στρατιώτες άρτια και βαριά εξοπλισμένοι. Πάνω από 1.200 στρατιώτες της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ..Μια ολόκληρη Ταξιαρχία Τούρκων Αλεξιπτωτιστών και το 39 Σύνταγμα Τούρκων Καταδρομών, βρίσκονται οχυρωμένοι στο Κιόνελι και την ευρύτερη περιοχή. Μια τεράστια δύναμη σε όγκο και μέσα σε άριστα οχυρωμένη περιοχή.
Μεταξύ της ΕΛ.ΔΥ.Κ. και του Κιόνελι παρεμβάλλετε το στρατόπεδο της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. και μια επίπεδη έκταση 4 χιλιομέτρων γεμάτη καλαμιές και θερισμένα σπαρτά.
Ούτε ένα δένδρο για κάλυψη. Ούτε ένα ανάχωμα. Οι Τούρκοι εγκατέλειψαν το στρατόπεδο της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. το οποίο καταλήφθηκε από την ΕΛ.ΔΥ.Κ..
Η έδρα της ΕΛ.ΔΥ.Κ. βάλλεται ασταμάτητα από τα Τουρκικά αεροσκάφη. Μέσα στην κόλαση των βομβαρδισμών, το 2ο Τάγμα της ΕΛ.ΔΥ.Κ. στις 09.30΄ διατάσετε να διενεργήσει επιθετική ενέργεια κατά του οχυρού του Κιόνελι! Το πρωινό αυτό της 20ης Ιουλίου 1974 οι Έλληνες μαχητές της ΕΛ.ΔΥ.Κ. δεν πρόλαβαν ούτε να γεμίσουν με νερό τα παγούρια τους! Με τέτοια ορμή και ατσάλινη θέληση επετέθησαν κατά του Κιόνελι.
Το αναπεπταμένο και ακάλυπτο πεδίο, μεταξύ ΕΛ.ΔΥ.Κ. και Κιόνελι κλήθηκαν να καλύψουν τρέχοντας οι Στρατιώτες μας. Κινούμενοι στόχοι για την Τουρκική αεροπορία και εύκολοι στόχοι για τα βαρέα όπλα των οχυρωμένων Τουρκικών Δυνάμεων. Οι καλαμιές και τα σπαρτά παίρνουν φωτιά! Η επίθεση της ΕΛ.ΔΥ.Κ. είναι επέλαση προς τον θάνατο! Αποστολή αυτοκτονίας! Η θερμοκρασία εκείνο το πρωινό ξεπερνούσε τους 40 βαθμούς υπό σκιά. Σωστή κόλαση! Οι δυνάμεις του 2ου Τάγματος της ΕΛ.ΔΥ.Κ. σταμάτησαν μπροστά από το Κιόνελι. Εξαπέλυσαν ασυντόνιστα την επίθεσή τους χωρίς την δυνατότητα επικοινωνίας με την Διοίκηση και τα ελάχιστα πεπαλαιωμένα άρματα μάχης Τ 34 του Β΄Π.Π., τα οποία κλήθηκαν να υποστηρίξουν την επίθεση. Το Κιόνελι δέχθηκε πλήθος εύστοχων πυρών από το πυροβολικό της Εθνικής Φρουράς. Το ηθικό των Τούρκων κλονίστηκε πάρα πολύ μπροστά στην επίθεση αυτοκτονίας του 2ου Τάγματος της ΕΛ.ΔΥ.Κ.! Δεν πίστευαν στα μάτια τους! Οι συνθήκες του πεδίου της μάχης ήταν εντελώς απαγορευτικές για οποιαδήποτε σκέψη επιθετική ενέργειας. Το 2ο Τάγμα επέστρεψε στις θέσεις του και 700 μέτρα πριν του στρατοπέδου της ΕΛ.ΔΥ.Κ. το οποίο βάλλονταν ανηλεώς από τα Τούρκικα F 104. Οι απώλειες του ελάχιστες . Μόνο τρεις τραυματίες. Όλο το Τάγμα έμεινε εκτός μάχης για τουλάχιστον 3 ώρες, λόγο της υπερπροσπάθειας και της έλλειψης ύδατος. Οι Τούρκοι δεν αποτόλμησαν το παραμικρό. Κρυμμένοι βαθιά στις οχυρές τους θέσεις εκστασιασμένοι δεν πίστευαν στα μάτια τους.
Στις 18.30΄οι ήρωες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. επετέθησαν και πάλι εναντίων του θωρακισμένου οχυρού του Κιόνελι, με ακατάσχετη ορμή και τις λόγχες τους να λάμπουν στις καυτές ακτίνες του ηλίου. Οι πυρκαγιές μαίνονταν σε όλη την έκταση της προ του Κιόνελι πεδινής περιοχής, δυσκολεύοντας την επέλαση των Ελλήνων στρατιωτών.
Εκείνη την νύχτα η ποσοτική και ποιοτική, κατά κράτος υπεροχή των Τούρκων δεν στάθηκε ικανή να σταματήσει τους λέοντες της ΕΛ.ΔΥ.Κ.! Παρά τις αντίξοες και απαγορευτικές συνθήκες μάχης, κατόρθωσαν να εισβάλουν στα πρώτα σπίτια του φοβερού οχυρού του Κιόνελι! Το Επιτελείο των Τούρκων εγκατέλειψε το Αρχηγείο του μπροστά στις λόγχες των Ελλήνων μαχητών! Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. ανέμενε την συνδρομή και άλλων μονάδων, οι οποίες θα πλαγιοκωπούσαν το Κιόνελι και θα ολοκλήρωναν την διάσπαση του σημαντικού αυτού θύλακα! Το ενδεχόμενο αυτό θα έθετε σε σχεδόν βέβαια αποτυχία τα Τουρκικά σχέδια και οι δάφνες της νίκης θα στεφάνωναν τα Ελληνικά ΄Οπλα! Η αρωγή και η παράπλευρη επίθεση όμως ποτέ δεν έγιναν…
Ξημερώματα, οι ήρωες της ΕΛ.ΔΥ.Κ., αναγκάστηκαν και πάλι να επιστρέψουν στις θέσεις τους. Η μεγάλη ευκαιρία καταστροφής των Τούρκων είχε χαθεί οριστικά…
Στις 16.00΄της 22ας Ιουλίου άρχισε η εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, η οποία όπως γνωρίζουμε όλοι μας, είχε μονομερή εφαρμογή…Οι Τούρκοι δεν την τήρησαν ποτέ. Ισχυρότατες Τουρκικές δυνάμεις άρχισαν να κινούνται με άρματα μάχης προς την κατεύθυνση του στρατοπέδου της ΕΛ.ΔΥ.Κ., και άρχισαν να λαμβάνουν θέσεις μάχης. Η νύχτα ήταν ασέληνη..πλήρες σκότος κάλυπτε τα πεδία των μαχών. Οι Τούρκοι άρχισαν να προωθούνται αργά προς το στρατόπεδο…ομάδες Τούρκων Καταδρομέων, έφθασαν 2-3 μέτρα από τα συρματοπλέγματα, έτοιμοι να εισβάλουν στο στρατόπεδο.
Ξάγρυπνα τα Λιοντάρια της ΕΛ.ΔΥ.Κ. με απίστευτη ψυχραιμία τους ανέμεναν στωικά.
Το τι επακολούθησε ξεπερνάει κάθε περιγραφή! Οι μάχες κράτησαν μέχρι το ξημέρωμα, το οποίο βρήκε την περίμετρο του στρατοπέδου της ΕΛ.ΔΥ.Κ., κυριολεκτικά «στρωμένη» από εκατοντάδες νεκρούς Τούρκους στρατιώτες. Μήνες αργότερα από υποκλαπέν σήμα της ΚΥΠ επιβεβαιώθηκε ότι ο Διοικητής της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. πέρασε στρατοδικείο για τις αποτυχίες εκείνης της βραδινής επίθεσης. Σύσσωμη η ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ., συνεπικουρούμενη από ένα Τάγμα Καταδρομών, επετέθηκε εναντίον της ΕΛ.ΔΥ.Κ. και υπέστη τεράστιες απώλειες, από τους ΄Ελληνες πολεμιστές.
Η μάχη του αεροδρομίου Λευκωσίας
Ξημέρωμα της 23ης Ιουλίου 1974, οι Τούρκοι εκμεταλλευόμενοι την εκεχειρία και την κατάπαυση του πυρός, από την προηγουμένη έχουν αποβιβάσει πολλές χιλιάδες στρατιωτών, τουλάχιστον 400 άρματα μάχης και προωθούνται σε όλα τα μέτωπα. Αντίθετα οι δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς τηρούν την κατάπαυση του πυρός…
Ήρθε η ώρα της Α΄Μοίρας Καταδρομών,η οποία ήρθε από το Μάλεμε της Κρήτης με αποστολή αυτοκτονίας. Οι ΄Ελληνες Καταδρομείς είχαν σημαντικές απώλειες, καθώς 2 αεροσκάφη χτυπήθηκαν από φίλια πυρά και άλλα δεν έφθασαν ποτέ…η δύναμη της Α΄Μ.Κ. είναι σχεδόν στο 50% της πληρότητάς της.
Οι Τούρκοι προωθούνται κατά χιλιάδες προς το διεθνές αεροδρόμιο της Λευκωσίας με σκοπό την κατάληψή του, η οποία επέφερε στρατηγικό πλήγμα στην Κύπρο. Παράλληλα συγκρούονται με μονάδες της Εθνικής Φρουράς στα περίχωρα της Λευκωσίας, όπου προωθούνται κατά χιλιάδες. Το ενδεχόμενο κατάληψης της Λευκωσίας από τους Τούρκους είναι πλέον ορατό και επικείμενο.
Ο σιδηρόφρακτος Τουρκικός κλοιός έχει περισφίξει το αεροδρόμιο Λευκωσίας και το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ..
Ενα από τα πληρώματα των Νοράτλας
Ο Ταγματάρχης Καταδρομών Βασίλης Μανουράς σπεύδει με τους 41ο, 42ο, 43ο Λόχους Κρούσης και καταλαμβάνει το αεροδρόμιο. Δύο ευμεγέθεις Τουρκικοί σχηματισμοί πλησιάζουν το αεροδρόμιο και ένα ολόκληρο Σύνταγμα παραμένει σε εφεδρεία για να επιτεθεί κι αυτό στην συνέχεια. Τις Τουρκικές δυνάμεις συνοδεύουν ισχυρές δυνάμεις αρμάτων μάχης. Οι ψυχραιμία του Ταγματάρχη Μανουρά είναι παροιμιώδης! Αφήνει τους Τούρκους να πλησιάσουν σε απόσταση αναπνοής και τότε, η διμοιρία του Λοχαγού Μπένου από την ταράτσα του αεροδρομίου, ξερνά φωτιά και σίδερο στους Τούρκους!
Ο 42ος Λόχος Κρούσης Καταδρομών, μπαίνει στην μάχη κι αυτός αμέσως. Ο 43ος θερίζει τους Τούρκους ανηλεώς! Οι Τούρκοι θερίζονται κατά κύματα από τα εύστοχα πυρά των Ελλήνων Καταδρομέων. Κοντά στο αεροδρόμιο βρίσκεται το φυλάκιο των Καναδών του Ο.Η.Ε., όπου βρίσκουν καταφύγιο οι Τούρκοι. Οι φιλότουρκοι Καναδοί δίνουν όλες τις πληροφορίες για τους ΄Ελληνες Καταδρομείς στους Τούρκους…
Δύο χιλιάδες Τούρκοι επίλεκτοι ετοιμάζονται εκ νέου και επιτίθενται με πρωτοφανή μανία εναντίων των Ελλήνων Καταδρομέων. Ο Μανουράς δίνει όρθιος τις εντολές του αψηφώντας τις σφαίρες που σφυρίζουν γύρω του. Οι Επίλεκτοι Τούρκοι έπεσαν πάνω σε διασταυρωμένα πυρά και αποδεκατίστηκαν. Επί μια ώρα οι προσπάθειες των Τούρκων έσπαγαν κατά κύματα επάνω στα στήθη των Ελλήνων Καταδρομέων! Πυραμίδες σχημάτιζαν οι σωροί των Τουρκικών πτωμάτων κάτω από τον καυτό Κυπριακό ήλιο.
Από τους Καταδρομείς η μοναδική απώλεια ήταν ο τραυματισμός του Ανδρουλάκη. Το απόγευμα ήρθαν οι Καναδοί οηέδες για να παραλάβουν το αεροδρόμιο υπό τον Ο.Η.Ε.
Επικεφαλής ένας Αυστριακός του Ο.Η.Ε., απευθυνόμενος στους Καταδρομείς λέει « είναι εντολή του Πρέσβη Λαγάκου (ο ΄Ελληνας Πρέσβης στην Λευκωσία) να παραδώσετε το αεροδρόμιο. Κι ο Μανουράς απαντάει «Ποιος Λαγάκος, Ταγματάρχης Μανουράς εδώ!» .Την ίδια ώρα ο Καταδρομέας Γεώργιος Χρονιάρης πυροβολεί έναν Καναδό του Ο.Η.Ε..΄Εφυγαν άπραγοι! Οι Καταδρομείς δεν παρέδιδαν το αεροδρόμιο!
Μετά την τιτανομαχία του αεροδρομίου της Λευκωσίας, η Α΄Μ.Κ. ενεπλάκη σε διάφορες μάχες. Κυρίως όμως εκτέλεσε δεκάδες μυστικές αποστολές στα Τουρκικά μετόπισθεν προκαλώντας τον όλεθρο στα στίφη του Αττίλα! Οι Τούρκοι χάσανε τον ύπνο τους! Από τότε οι Τούρκοι στο άκουσμα της λέξης «Λοκατζής» τρέμουν!
Στον Αττίλα β΄ όπου η Τουρκική πλημμυρίδα ξεχύθηκε να καταλάβει όσα εδάφη μπορούσε περισσότερα με κύριο σκοπό την κατάληψη της Λευκωσίας, η Α΄Μ.Κ., με άριστες καταδρομικές επιχειρήσεις κάθε νύχτα έσπερνε τον πανικό στις Τουρκικές γραμμές! Ελάχιστες απώλειες είχαν κι αυτές περιορίζονται σε λίγους τραυματίες. Σαν φαντάσματα κάθε νύχτα ξεχύνονται στα Τουρκικά μετόπισθεν και σκορπούν τον θάνατο αθόρυβα. Ολόκληροι Τουρκικοί καταυλισμοί κάθε πρωί μετρούσαν τους νεκρούς τους!
Πολλοί Τούρκοι σκοτώνονταν μεταξύ τους κάθε νύχτα, από τον φόβο των Λοκατζήδων.
Καταδρομέας Μπικάκης
Λίγο έξω από την Λευκωσία, στο Δαλί μια μικρή ομάδα Καταδρομέων ενεδρεύει και παρατηρεί ένα ολόκληρο μηχανοκίνητο Τάγμα Τούρκων να προελαύνει προς τις θέσεις της, με σκοπό να προωθηθεί μέσα στην καρδιά της Λευκωσίας! Προηγούνται βαριά άρματα μάχης Μ 47 και ακολουθεί το Τουρκικό Πεζικό. Η μικρή ομάδα των Καταδρομών εξαπολύει πυρά με τα αντιαρματικά ΠΑΟ και αλλάζει συνεχώς θέσεις.
Εξαφανίζονται, όπως κάνουν οι Καταδρομείς, για να εμφανιστούν μετά εκεί που δεν το περιμένεις, αλλά είναι πλέον πολύ αργά όταν τους αντιληφθείς! Ο Μπικάκης μένει πίσω.
Μέσα στην βοή της μάχης δεν αντελήφθηκε την αποχώρηση των συντρόφων του. Παρέμεινε μόνος εκεί να πολεμήσει με τα Τουρκικά άρματα και ένα ολόκληρο Τάγμα !
Κατέστρεψε έξι Τούρκικα Μ 47 και δεκάδες μάνες Τουρκάλες ντύθηκαν στα μαύρα!
Τέσσερις μέρες έμεινε ο Μπικάκης μόνος του, σκάβοντας μέσα στο χώμα, αλλάζοντας θέσεις συνεχώς, βάλλοντας ασταμάτητα εναντίων ολόκληρου του Τάγματος! Πρωτοφανής αναμέτρηση ανθρώπου και μηχανών! Το Τούρκικο Τάγμα αποσύρθηκε τελικά! Από τον Μπικάκη δεν πέρασε! Ο Μπικάκης άυπνος, χωρίς νερό και φαγητό δεν έφυγε από την θέση του έως την αποχώρηση των Τούρκων. Κατόπιν πηγαίνει να βρει τους συντρόφους του που μάχονταν με νύχια και με δόντια στην περιοχή της Σχολής Αυξεντίου, ατάραχος με το ΠΑΟ στα χέρια και δύο βλήματα που του απέμειναν. Βλέπει δεκάδες Τούρκους να εισέρχονται στο κτίριο της Σχολής για να σωθούν από τα πυρά των συντρόφων του. Εκεί και η ηγεσία των Τουρκικών δυνάμεων. Ο Μπικάκης λες και πηγαίνει περίπατο, παρατηρεί…σταματά και εξαπολύει την αντιαρματική ρουκέτα του ΠΑΟ εναντίων του ισογείου κτιρίου. Σκοπεύει με ακρίβεια.. Η ρουκέτα διαπερνά ένα παράθυρο και εκρήγνυται με σφοδρότητα μέσα στον κλειστό χώρο, σπέρνοντας τον θάνατο σε όσους Τούρκους ήταν μέσα. Οι Τούρκοι στον άλλο όροφο συγκλονισμένοι από την έκρηξη προσπαθώντας να συνέλθουν μέσα στα ουρλιαχτά των κομματιασμένων συντρόφων τους, δεν μπορούν να καταλάβουν τι συνέβη. Απλά ο Μπικάκης βάλει από την πλευρά των Τούρκων! Ο εφιάλτης τους όμως μόλις τώρα άρχιζε! Ο Μπικάκης ξανασκοπέυει! Τώρα στον άλλο όροφο. Η βολή του είναι εύστοχη! Διαπερνά και πάλι το παράθυρο! Τούρκοι στρατιώτες και χαλάσματα έχουν γίνει μια άμορφη μάζα βουτηγμένη στο αίμα! Η Σχολή φλέγεται και οι Τούρκοι πανικόβλητοι κατά δεκάδες την εγκαταλείπουν! Ο Μπικάκης όμως δεν σταματά…Βρίσκει ένα πολυβόλο και όρθιος αρχίζει και κυριολεκτικά θερίζει τους οπισθοχωρούντες Τούρκους! Κεραυνός χτύπησε τους Τούρκους! Η εκδικητική μανία ενός και μόνο ΄Ελληνα Καταδρομέα έφτανε για να σταματήσει ολόκληρο Τούρκικο Μηχανοκίνητο Τάγμα και να διώξει ένα ακόμα οχυρωμένο! Αυτοί ήταν οι ΄Ελληνες γίγαντες Καταδρομείς! Αυτούς δεν τους νίκησαν ποτέ! Σκόρπισαν τον όλεθρο και των θάνατο στα στίφη του Αττίλα! Μπικάκηδες υπήρξανε πολλοί! Η πρόταση του Διοικητού του για την απονομή Χρυσού Αριστείου Ανδρείας έμεινε στα συρτάρια….όπως και πολλών άλλων Ελλήνων μαχητών.
Ενοχη σιωπή καλύπτει την πολιτική αναλγησία του Ελληνικού κράτους…
Ο Μπικάκης γύρισε στην Κρήτη έχοντας ακόμη επάνω του την φωτογραφία της αγαπημένης του Ελένης. Εγινε οικοδόμος. ΄Εκανε οικογένεια. Παιδιά. Άφησε την τελευταία του πνοή το 1994 στην εθνική οδό Αθηνών-Πατρών σε τροχαίο ατύχημα.
Κανένας δάσκαλος… κανένας ιστορικός… δεν μίλησε ποτέ στους μαθητές για τον τιτάνα τον Μπικάκη… Κανένας ποιητής δεν έγραψε δυο λέξεις…Κανένας δεν τραγούδησε στίχους για τον Μπικάκη… κανένας μα κανένας δεν αφιέρωσε λίγες γραμμές για το λιοντάρι…. Μήτε η πατρίδα του η Κρήτη…ολάκερη η Ελλάδα…δεν χώρεσε το όνομά του σ΄έναν δρόμο… μια πλατεία… ίσως αν τον έλεγαν Κεμάλ… αν τον λέγανε κάπως «αλλιώς» να τον θυμόνταν κάποιοι. Οι Τούρκοι ακόμα τον θυμούνται.Αυτοί δεν τον ξεχάσανε ποτέ!
«Πότε θα ανθίσουνε τούτοι οι τόποι… Πότε θα έρθουν καινούργιοι Άνθρωποι, να συνοδεύσουνε την βλακεία στην τελευταία της κατοικία???» ΣΕΦΕΡΗΣ
Η μητέρα των Μαχών. Οι Θερμοπύλες της ΕΛ.ΔΥ.Κ.
Παραμονή της Παναγίας στην Κύπρο και οι μάχες δεν έχουν σταματήσει παρά την εκεχειρία εδώ και εβδομάδες. Οι Τούρκοι προωθήθηκαν στα σωθικά της Κύπρου και έχουν καταλάβει μεγάλο μέρος του νησιού. Η Εθνική Φρουρά βαριά χτυπημένη από τα στίφη του Αττίλα συνεχίζει να δίνει μια απέλπιδα μάχη μπροστά στις χιλιάδες Τούρκους αιμοδιψείς εισβολείς. Σφάζουν, βιάζουν, καίνε…πάντα έτσι έκαναν…όταν επελαύνουν καίνε και καταστρέφουν. Η κατάρα της Ασίας έπεσε βαριά στην Κύπρο…
Ο Αττίλας β΄ ξεκίνησε…μανιασμένα βρυχούνται τα Τούρκικα άρματα και ξεχύνονται παντού.
Από τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου, το πυροβολικό και η αεροπορία των Τούρκων άρχισαν να βομβαρδίζουν μανιασμένα το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Ακολούθησαν όπλα καμπύλης τροχιάς, όλων των διαμετρημάτων και άρματα μάχης.
Μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. βρίσκονταν ο 2ος Λόχος του 1ου Τ.Π., με Διοικητή τον Υπολοχαγό Ηλία Κωνσταντούλα, ο 4ος Λόχος του 2ου Τ.Π., με Διοικητή τον Κύπριο Λοχαγό Λούη Ιωαννίδη, ο Λόχος Διοικήσεως της ΕΛ.ΔΥ.Κ. με Διοικητή τον Ταγματάρχη Σπυρίδωνα Δελλή, και μια διμοιρία όλμων με Διοικητή τον Υπολοχαγό Στέφανο Πίο. Διοικητής και των τριών Λόχων ήταν ο Υποδιοικητής της ΕΛ.ΔΥ.Κ., Αντισυνταγματάρχης Παναγιώτης Σταυρόπουλος.
Εναντίον των νέων «300» επετέθησαν η ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. ολόκληρο το 50ο Σύνταγμα Πεζικού των Τούρκων με άρματα μάχης, από κάθε κατεύθυνση.
Οι ΄Ελληνες γίγαντες, μείνανε για να υπερασπίσουν το στρατόπεδό τους. Για την τιμή των όπλων και την αιώνια δόξα της πατρίδας! Η μάχη άνιση πέρα από κάθε φαντασία!
Έμειναν εκεί, μέσα στα ατομικά τους ορύγματα, αποφασισμένοι να πεθάνουν μέχρι ενός.
Γνώριζαν ότι όλα πλέον είχαν χαθεί για την Κύπρο και πως τις επόμενες ώρες οι μάχες θα σταματούσαν πλέον στο μαρτυρικό νησί. Οι λυσσασμένοι Τούρκοι θέλανε πάση θυσία να καταλάβουν το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ., αλλιώς δεν θα σταματούσαν τον πόλεμο! Ξεχύθηκαν τα Τούρκικα F 104, αδειάζοντας τις Ναπάλμ πάνω στους «300» ήρωες της ΕΛ.ΔΥ.Κ., το βαρύ πυροβολικό τους ανέσκαπτε την γη μέσα στο στρατόπεδο.
Η επίθεση ήδη ξεκίνησε… κατά κύματα οι Τούρκοι καλυπτόμενοι από άρματα μάχης επιτίθονται. Θερίζονται σαν στάχυα από τους «300» Λέοντες της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Οπισθοχωρούν με βαρύτατες απώλειες. Στις 15.00΄ ο 4ος Λόχος δέχεται σφοδρή επίθεση στα πλευρά του από ολόκληρο Τάγμα των Τούρκων. Οι Τούρκοι οπισθοχωρούν άτακτα…αφήνοντας και πάλι δεκάδες νεκρούς μπροστά στα Ελληνικά χαρακώματα.
Να πως περιγράφει ο Στρατιώτης της 103 σειράς του Λόχου Διοικήσεως της ΕΛ.ΔΥ.Κ., την επίθεση των Τούρκων, Αστέριος Κυριακόπουλος, από την Λάρισα.-
«Ξαφνικά μέσα σε αυτήν την κόλαση συνέβη αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ στην ζωή μου. Διακόσιοι και πλέον Τούρκοι από λίγο πιο αριστερά μας όπως βλέπαμε το μακελειό μπροστά μας άρχισαν να τρέχουν εναντίον μας σαν τρελοί! Δεν τους είχαμε δει αυτούς τους Τούρκους και αιφνιδιαστήκαμε τελείως…. Βλέπαμε τους Τούρκους να έρχονται κατά πάνω μας και ο Βαρελτζής και ο Σιμίτας που ήταν λεβεντόπαιδα δεν ξέρω για ποιόν λόγο σηκώθηκαν όρθιοι στο όρυγμα και άρχισαν να ρίχνουν στους Τούρκους σαν τρελοί!
Είπα στον Μάριο Βολακάκη «πάει θα μας πιάσουν σαν τα ποντίκια μέσα στα ορύγματα».
Γυρνάω δεξιά μου και βλέπω τον Βαρελτζή και τον Σιμίτα να τους πολεμάνε όρθιοι γυμνοί από την μέση και πάνω. Εν τω μεταξύ το τοπίο ήταν σκοτεινό γύρω –γύρω από τις εκρήξεις γι΄ αυτό και δεν πήραμε χαμπάρι ότι μας είχαν πλησιάσει τόσο πολύ οι Τούρκοι. Και ενώ όλοι οι άλλοι που ήμασταν μέσα στα ορύγματα αιφνιδιαστήκαμε αυτοί οι δύο συνέχιζαν το βιολί τους όρθιοι να ρίχνουν στο κοπάδι των Τούρκων και να ξαναγεμίζουν σαν να μην συνέβαινε τίποτα. Αψηφούσαν τελείως τον θάνατο….
Η οπισθοχώρηση των Τούρκων εξελίχθηκε σε άτακτη φυγή. Μια βολή άρματος έκοψε στην μέση τον Σιμίτα που πολεμούσε όρθιος με τον Βαρελτζή που την γλίτωσε. Αυτοί οι δύο άνδρες γύρισαν πίσω και τους διακόσιους Τούρκους που έκαναν έφοδο».
Αυτοί ήταν οι ΄Ελληνες κι αυτούς οι Τούρκοι δεν τους νίκησαν ποτέ!
Ξημέρωσε της Παναγίας και οι Τούρκοι ξεκίνησαν με το ξημέρωμα να συλλέξουν τους εκατοντάδες νεκρούς τους κοντά στις δικές τους γραμμές. Να πλησιάσουν τις δικές μας δεν το τόλμησαν καθόλου! Η χθεσινή ήττα και τα δεινά που πέρασαν τους απέτρεψαν.
Παραδόξως, την παραμονή της Παναγίας και την ημέρα της εορτής της, η ΕΛ.ΔΥ.Κ. δεν είχε ούτε ένα νεκρό στρατιώτη. Είχε μόνο δύο τραυματίες.
Περί της 10.30΄ της 15ης Αυγούστου, άρχισαν και πάλι ισχυρότατοι βομβαρδισμοί από αέρος με βαριά πυροβόλα, όλμους και τα άρματα τα οποία πλησίαζαν ξερνούσαν φωτιά και ατσάλι και επέστρεφαν πίσω. Οι βομβαρδισμοί επαναλαμβάνονταν κατά διαστήματα μέχρι το ματωμένο εκείνο δειλινό…΄Ηρθε η νύχτα και το σκοτάδι κάλυψε τους εμπολέμους. Νεκρική σιγή επικρατούσε στις αντιμαχόμενες πλευρές.
Ένα κακό προαίσθημα κρατούσε ξύπνιους πολλούς Ελδυκάριους…΄Ακουγαν όλη την ημέρα τους αξιωματικούς τους να ζητούν ενισχύσεις από το Γ.Ε.Φ. και να λαμβάνουν αρνητικές απαντήσεις. Στις γύρω περιοχές του στρατοπέδου, δεν παρουσιαζόταν καμιά κίνηση από Ελληνικής πλευράς. Εστάλησαν μικρές αναγνωριστικές περίπολοι να ελέγχουν τις περιοχές στα πέριξ του στρατοπέδου μήπως και οι Τούρκοι τους κυκλώσουν. Πλήρης σιγή…δεν υπήρχαν μετακινήσεις από καμία πλευρά….
Εκείνο το βράδυ οι στρατιώτες της ΕΛ.ΔΥ.Κ. ανακάλυψαν λίγα ψωμιά μέσα στο στρατόπεδο και μερικά κουτιά από ζαχαρούχο γάλα. Έφαγαν όσοι πρόλαβαν από λίγο.
Εκείνη η νύχτα τους φάνηκε ατελείωτη…την βαριά ατμόσφαιρα ενέτεινε η δυσωδία των εκατοντάδων νεκρών Τούρκων στρατιωτών που βρίσκονταν πλησίον του στρατοπέδου.
Η αποφράδα ημέρα
Ξημέρωσε και οι Τούρκοι άρχισαν να δείχνουν πολύ μεγάλη κινητικότητα. Με τα μάτια έξω από τις κόγχες οι «300» παρακολουθούν τις κινήσεις τους. Θα επιτεθούν! ΄Αρματα άρχισαν να ανάβουν τις μηχανές τους. Τρέμει η γη από την μαζική κινητοποίηση των αρμάτων και των βαρέων όπλων των Τούρκων. ΄Ηταν 08.30΄ το πρωί, όταν δεκάδες Τούρκικα αεροσκάφη άρχισαν ανενόχλητα να βομβαρδίζουν εκ νέου το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Έριχναν κάθε είδους βόμβες, ρουκέτες και το φρικτό ναπάλμ. Ακολούθησε το πυροβολικό και οι όλμοι. Οι Τούρκοι άρχισαν να κινούνται από δύο κατευθύνσεις. Από τον Γερόλακο και από το μέρος του Κιόνελι. Είναι πλέον σε απόσταση 800 μέτρων.
Προηγούνται τα άρματα και ακολουθεί πλήθος πεζικών τμημάτων. Ήρθαν νέα ξεκούραστα τμήματα Καταδρομών. Οι Τούρκοι εκείνη την ημέρα είχαν αποφασίσει πως θα θυσίαζαν τα πάντα για να καταλάβουν το στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Πίστευαν πως μέσα υπάρχουν πάνω από 1.000 αμυνόμενοι στρατιώτες.
Τα τμήματα από την κατεύθυνση του Κιόνελι σταμάτησαν την προέλασή τους. Υποστήριζαν τα τμήματα που προέλαυναν από την πλευρά του Γερόλακου. Την επίθεση θα δέχονταν ο 4ος Λόχος και ο Λόχος Διοικήσεως.
Τούρκοι στρατιώτες

Άρχισε το Ελληνικό πυροβολικό να βάλει εναντίων των Τούρκων. ΄Ηταν η 187 Μ.Π..
Με τα εύστοχα πυρά της σκόρπιζε τους Τούρκους, ενώ ανατινάχτηκαν από τα πυρά της πολλά Τούρκικα άρματα μάχης. Οι Τούρκοι δέχονταν και τα εύστοχα πυρά των Ελδυκάριων συνεχώς . Η επίθεσή τους άρχισε να κλονίζετε σοβαρά. Σταμάτησε….
Ταυτόχρονα και από άγνωστη μέχρι σήμερα αιτία, σταμάτησε τα δραστικά πυρά της και η 187 Μ.Π.. Οι Τούρκοι δεν πίστευαν στα μάτια τους. ΄Εμειναν αποσβολωμένοι να κοιτάζουν το στρατόπεδο μπροστά τους. Σαράντα βαριά άρματα και τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού ξεχύθηκαν κατά πάνω στον 4ο Λόχο και τον Λόχο Διοικήσεως.
Τρία μηχανοκίνητα Τάγματα Τούρκων επιτίθονταν από την πλευρά του Γερόλακου και δύο από την πλευρά της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ.. Η Τουρκικά αεροπορία με πρωτοφανή μανία ανέσκαπτε το έδαφος και πολυβολούσε ότι κινούταν μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ..
΄Ηταν 12 η ώρα το μεσημέρι όταν οι ορδές του Αττίλα ξεχύθηκαν κατά εκατοντάδες εναντίων των υπερασπιστών του στρατοπέδου.
Ο Ανθυπασπιστής Παπαλάμπρου του ΛΒΟ φώναζε και ακουόταν μέχρι το Κιόνελι!
«Απάνω τους λιοντάρια μου»! Παπαλάμπρου και ο Ανθυπασπιστής Κέντρας αχώριστοι φίλοι πέρασαν μαζί στο πάνθεο των Ελλήνων Ηρώων! Σήκωσαν όλο το βάρος της επίθεσης. Με τα ΠΑΟ στα χέρια τους έβαλαν ακατάπαυστα εναντίων των Τουρκικών αρμάτων. Χτυπούσαν από απόσταση αναπνοής! Ο Κέντρας έπεσε βαριά τραυματισμένος. Πλάι του ο Παπαλάμπρου δεν τον άφησε! Συνέχισε μόνος του να μάχεται εναντίων των Τουρκικών αρμάτων. Χάθηκαν και τα δύο παλικάρια.
Τα Τούρκικα άρματα έφτασαν πλέον στο Β΄ύψωμα που υπερασπίζεται ο Λόχος Διοικήσεως. Κόλαση πυρός! Η κατάσταση ξεπερνάει κάθε περιγραφή! Τα Τούρκικα άρματα ανατινάζουν τους σύγχρονους Λεωνίδες σχεδόν εξ επαφής! Τούρκοι στρατιώτες εισέρχονται στο ύψωμα και ξεκινά μάχη σώμα με σώμα! Τα Τούρκικα άρματα χτυπάνε ότι κινείται, ακόμη και τους δικούς τους στρατιώτες! Οι Λέοντες πετάγονται από τα ορύγματά τους και μάχονται με πάθος και απίστευτη τρέλα! Σκοτώνουν ακατάπαυστά τους Τούρκους! Πολλοί χτυπιούνται από ολόκληρες ριπές και δεν πέφτουν…συνεχίζουν!
Η χρήση ινδικής κάνναβης το πρωί της επίθεσης επιβλήθηκε στα επιτιθέμενα Τμήματα Πεζικού των Τούρκων. Εξέρχονται με τις λόγχες εφ όπλου οι Ελδυκάριοι και συγκρούονται με πάταγο με τους Τούρκους! Ανεβαίνουν πάνω στα άρματα! Προσπαθούν να τα καρφώσουν με τις λόγχες καθώς σώθηκαν τα πυρομαχικά τους!
Τα άρματα λιώνουν ότι κινείται! Τούρκους και ΄Ελληνες μαζί! Τα αεροσκάφη επίσης χτυπούν την Ελληνοτουρκική πλέον μάζα αδιάκριτα!
Ο Λοχαγός Σταυριανάκος ουρλιάζοντας καλύπτει με τις κραυγές του ολόκληρη την οχλοβοή και τον πάταγο της μάχης! « Ας μας πατήσουν ! Ούτε βήμα πίσω!» Πάγωσε το αίμα στις φλέβες των Τούρκων! Τρέχουν να κρυφτούν στα ορύγματα και τα λαγούμια από όπου εξήλθαν τα λιοντάρια της ΕΛ.ΔΥ.Κ.. Σκηνές αποκάλυψης! Ο Σταυριανάκος ορμάει μόνος του και άοπλος κατά ενός άρματος! Το σταματά με τις ιαχές του! Όμως πυροβολεί από μικρή απόσταση και αποκεφαλίζει τον Σταυριανάκο!
Το πρώτο κύμα των Τούρκων στρατιωτών σχεδόν εξολοθρεύτηκε ολοσχερώς!
Δεύτερο κύμα ακολούθησε αμέσως να εισέρχεται σαν μεθυσμένο. Πέφτουν οι Τούρκοι από τα δικά τους πυρά , από τις λόγχες των Ελδυκάριων! Η διμοιρία του Σταυριανάκου πέφτει μαχόμενη σχεδόν μέχρι ενός! Οι διαταγές του Σταυριανάκου ισχύουν και μετά τον θάνατό του! «Ούτε ένα βήμα πίσω Λεοντάρια μου»!!! Για δύο ώρες Τούρκοι στρατιώτες, άρματα μάχης, τεθωρακισμένα μεταφοράς προσωπικού των Τούρκων και οι ήρωες του Λόχου Διοικήσεως ήταν μπερδεμένοι και μάχονταν λυσσαλέα! Οι Τούρκοι εκατονταπλάσιοι! Τα λιοντάρια του Λόχου Διοικήσεως έπεσαν μέχρι ενός! Ελάχιστοι σώθηκαν κι αυτοί από λάθος καθώς με τις λόγχες στα όπλα επιτέθηκαν εναντίων άλλου κύματος Τούρκων που έπεφτε με μανία στον 4ο Λόχο δίπλα τους!
Εμπλέκεται και ο 4ος Λόχος της ΕΛ.ΔΥ.Κ.! Χάος! Η μόνη λέξη που μπορεί να προσεγγίσει την πραγματικότητα! Αστράφτουν οι λόγχες του 4ου! Ιαχές και πολεμικοί παιάνες! Τα άρματα περνάνε και τσαλαπατούν με τις ερπύστριές τους , τους ΄Ελληνες μαχητές! Το Πεζικό που ακολουθεί πέφτει πάω στις Ελληνικές λόγχες! Ακολουθούν φοβερές μάχες σώμα με σώμα! ΄Ενας εναντίων δεκάδων! Αυτές ήταν οι αναλογίες!
Νέα επίθεση από την πλευρά της ΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ. στον 2ο Λόχο της ΕΛ.ΔΥ.Κ.! Θερίστηκαν οι Τούρκοι…διστάζουν τα άρματα! Ο 2ος τους κρατάει μακριά! Λόχος Διοικήσεως και 4ος Λόχος κυκλώνονται ολοκληρωτικά! Η μάχη συνεχίζεται με μεγάλη σφοδρότητα! Ο 2ος της ΕΛ.ΔΥ.Κ. κινδυνεύει να περικυκλωθεί κι αυτός, παρά του ότι παραμένει ακλόνητος και θερίζει τους Τούρκους ασταμάτητα! Αρματα εισχώρησαν μεταξύ του 4ου και του 2ου και χτυπούν στις πλάτες τους μαχητές μας. Οι Τούρκοι στην μανία τους χτυπιούνται συνεχώς μεταξύ τους!
Η νέα έξοδος του Μεσολογγίου
Ο Ταγματάρχης Δελλής εκτιμώντας την δεινή κατάσταση και το επερχόμενο ολοκαύτωμα των στρατιωτών του διατάζει, συντεταγμένη απαγκίστρωση και έξοδο από το στρατόπεδο! Στέλνει αγγελιοφόρους στον Λόχο Διοικήσεως, τον 4ο Λόχο και τον 2ο Λόχο. ΄Ολοι πέφτουνε νεκροί μέσα στον χαλασμό της μάχης! Τρέχει μόνος του εντελώς ακάλυπτος! ΄Αοπλος και χωρίς κράνος! Κατάφερε να ελιχθεί ανάμεσα στα άρματα, στα τεθωρακισμένα, στους Τούρκους και να οδηγήσει τα λιοντάρια σε μια νέα έξοδο του Μεσολογγίου! Δύο λιοντάρια του 4ου Λόχου, ο Στέφανος Κουτρούλης και ο Βασίλης Βάσιος, Χαλκιδικιώτες και οι δύο αρνούνται να φύγουν! Ο Στέφανος ήταν ο γίγαντας του 4ου Λόχου! Αρνήθηκε να αποχωριστεί το πολυβόλο του! Οι τελευταίοι σύντροφοί του τον είδαν όρθιο να επιτίθεται εναντίων των Τούρκων και να χάνεται….από τότε αγνοείται η τύχη του. Ο Βασίλης μετά από τιτάνια μάχη και απίστευτες περιπέτειες συνελήφθη αιχμάλωτος….
Μέχρι της 18.00΄οι μάχες μαίνονταν μέσα στο στρατόπεδο της ΕΛ.ΔΥ.Κ. από τα απομεινάρια του 4ου και 2ου Λόχου. Ο Ταγματάρχης Δελλής έσωσε όσους μπόρεσε με μια ηρωική έξοδο ανάμεσα στα Τούρκικα άρματα και τις εκατοντάδες Τούρκους στρατιώτες!
Τούρκοι στρατιώτες προσεύχονται μπροστά σε τάφους συναδέλφων τους.

Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. οχυρώθηκε λίγο ποιο πίσω από το στρατόπεδό της. Οι Τούρκοι δεν τόλμησαν να τους επιτεθούν…΄Ηταν η τελευταία μάχη του πολέμου…
Κάποιοι Ελδυκάριοι άκουσαν τελευταία την φωνή του Στέφανου Κουτρούλη να βρίζει και να κραυγάζει προς τους Τούρκους και το πολυβόλο του να κροταλίζει…μετά πλήθος ριπές…μετά σιωπή…
Ηταν η τελευταία Ελληνική κραυγή… η τελευταία πολεμική ιαχή από χείλη Ελληνικά που σκέπασε σαν βροντή ολόκληρη την Κύπρο… στην Ελλάδα δεν ακούστηκε ποτέ…
Αυτοί ήταν οι ΄Ελληνες κι αυτούς δεν τους νίκησαν ποτέ οι Τούρκοι!
Τόση ήταν η μανία των Τούρκων που αποκεφάλισαν σχεδόν όλα τα σκηνώματα των Ελλήνων στρατιωτών μέσα στο μαρτυρικό στρατόπεδο. Τα φωτογράφησε κρυφά ένας δημοσιογράφος του BBC. Ο οποίος ανέφερε στο ρεπορτάζ του. «Τέτοια άνιση μάχη δεν έχει συμβεί στα παγκόσμια χρονικά. Τέσσερις μέρες κράτησε…δεν θα με πιστεύει κανένας».
Αντί επιλόγου
Ο Κουρούπης με τον Κατούντα τις νύχτες στοιχειώνουν την Κερύνεια. Ο Σταυριανάκος κι ο Κουτρούλης κρατούν ακόμη την Σημαία μας ψηλά μέσα στο στρατόπεδο. Ο Κατσάνης βγαίνει το ξημέρωμα στον Πενταδάκτυλο και ατενίζει το πέλαγος…Προσμένει την Μητέρα Ελλάδα και τραγουδά τον θούριο της Κύπρου «Σκέπασε Μάνα Σκέπασε..»
Αιωνία η μνήμη τούτης της γενεάς των μνημοσύνων λόγω νεκρών ηγετών….

Η ήττα της Στρατιάς Μικράς Ασίας στο Αφιόν Καραχισάρ, τον Αύγουστο του 1922

13η Αυγούστου 1922 - Μια ξεχασμένη επέτειος

Την 13η Αυγούστου 1922 ξεκίνησε η μεγάλη εβδομάδα των παθών του Μικρασιατικού Ελληνισμού με την εκτόξευση της τελικής επίθεσης του Κεμάλ εναντίον της Ελληνικής Στρατιάς Μ. Ασίας στην εξέχουσα του Αφιόν με σκοπό την καταστροφή της. Η σύντομη και άγρια μάχη είχε σαν αποτέλεσμα την ταπεινωτική ήττα των Ελληνικών όπλων. Η υποχώρηση της Στρατιάς από το κεντρικό υψίπεδο της Ανατολίας, οδήγησε στην καταστροφή του Ελληνισμού της Ιωνίας και στην εκρίζωσή του από τις πατρογονικές εστίες του.

Το μεγάλο ανάπτυγμα του μετώπου και τα επακόλουθα μειονεκτήματα. Ενώ διαθέτεις μεγάλες δυνάμεις, πουθενά δεν είσαι ισχυρός.

Το πρωί της 13ης Αυγούστου 1922, η Στρατιά Μ. Ασίας με δύναμη 250.000 περίπου ανδρών, τρία Σώματα Στρατού (Α΄, Β΄, Γ΄ ΣΣ), δώδεκα Μεραρχίες Πεζικού και μία Μεραρχία Ιππικού, κατέχει ένα μέτωπο 800 χλμ από το Αιγαίο μέχρι ΝΑ του Αφιόν Καραχισάρ και από εκεί μέχρι τη Προποντίδα.

Η βασική αρχή της «συγκέντρωσης των δυνάμεων» έχει παραβιαστεί. Στη πραγματικότητα δεν υπάρχει αμυντική γραμμή. Η Στρατιά κατέχει ορισμένα ζωτικά σημεία τα δε υπόλοιπα επιτηρούνται. Τα κενά είναι τεράστια. Εφεδρείες δεν υφίστανται. Στρατηγική εφεδρεία θεωρείται το Β’ ΣΣ, αλλά και αυτό έχει αναλάβει μέρος της αμυντικής τοποθεσίας και βρίσκεται μακριά από τη περιοχή στην οποία θα κριθεί η μάχη. Η μόνη διαθέσιμη ταχυκίνητη εφεδρεία, η Μεραρχία Ιππικού, βρίσκεται στο Ουσάκ, εκατό χλμ δυτικά του Αφιόν και δεν θα συμμετάσχει στον αγώνα.

Το σπουδαιότερο όλων, το ηθικό και το επίπεδο της πειθαρχίας βρίσκονται στο ναδίρ, λόγω της κόπωσης, των μεγάλων απωλειών, της μακράς επιστράτευσης, του πολέμου που συνεχίζεται χωρίς ορατό τέλος, της παρατεταμένης διαβίωσης των ανδρών υπό πολύ σκληρές συνθήκες στο αφιλόξενο περιβάλλον του κεντρικού υψιπέδου της Ανατολίας, της ακινησίας του μετώπου επί ένα σχεδόν χρόνο, των κακών συνθηκών διατροφής ένδυσης και υπόδησης, του μεγάλου αριθμού των λιποταξιών, των αδειούχων που με τις πλάτες των κοτζαμπάσηδων δεν επιστρέφουν στις μονάδες τους, των βολεμένων στα μετόπισθεν, της αντιπολεμικής προπαγάνδας που οργιάζει και πολλών άλλων.

Κανένας δεν γνωρίζει ποιος τελικά είναι ο σκοπός αυτού του πολέμου που συνεχίζεται ανελέητα τριάμισι χρόνια και τους λόγους για τους οποίους ο Ελληνικός Στρατός βρίσκεται σε αυτή την εχθρική περιοχή, που μόνο κάτι ελάχιστα ερείπια θυμίζουν ότι εκεί ζούσαν πριν πάρα πολλά χρόνια χριστιανοί και Έλληνες.

Το πλέον επικίνδυνο και ευάλωτο τμήμα του μετώπου το αποτελεί η εξέχουσα του Αφιόν. Κατέχεται από το Α΄ ΣΣ με τρεις Μεραρχίες. Η νότια πλευρά της εξέχουσας είναι ακόμη περισσότερο ευάλωτη, διότι στοιχίζετε λίγα χιλιόμετρα νότια και παράλληλα της σιδηροδρομικής γραμμής, της μόνης ουσιαστικά επικοινωνίας των Α΄ και Β΄ ΣΣ με τη Σμύρνη. Το υπόψη τμήμα τηρείται από τις Iη και IVη Μεραρχίες. Η γραμμή άμυνας της IVης ΜΠ απέχει μόλις 8 χλμ από το Αφιόν. Τα στρατηγεία του Α’ ΣΣ και της IV ΜΠ βρίσκονται εντός του Αφιόν, μαζί με σχεδόν όλα τα κλιμάκια διοικητικής μέριμνας. Όλοι μέσα σε μια απόλυτα εχθρική πόλη στην οποία δεν υπάρχει κανένας Έλληνας, μόνο 5.000 Αρμένιοι.

Η αμυντική τοποθεσία που έχει επιλεγεί, στερείται βάθους. Στοιχίζεται σε μία γραμμή υψωμάτων και στη συνέχεια η σιδηροδρομική γραμμή. Οι Τουρκικές θέσεις υπέρκεινται των Ελληνικών και παρέχουν ευρεία παρατήρηση. Η οχύρωση της τοποθεσίας μετά από ένα χρόνο παραμονής του Α΄ ΣΣ σε αυτή, είναι απελπιστικά ανεπαρκής. Στους χάρτες έχει σχεδιαστεί και μια δεύτερη γραμμή άμυνας, την οποία κανένας δεν έχει αναγνωρίσει. Τα κενά είναι τεράστια. Μεταξύ Iης και IVης ΜΠ υπάρχει το κενό του Καγιαντιμπί πλάτους 6 χλμ, που επιτηρείται ασθενώς. Στο δεξιό (δυτικά) της Ι ΜΠ υπάρχει το ορεινό πέρασμα του Τσάι Χισάρ που απλώς επιτηρείται. Στην ουσία ο αμυντικός ελιγμός του Α’ ΣΣ είναι άμυνα μέχρις εσχάτων επί της αμυντικής τοποθεσίας, χωρίς ιδέα υποχώρησης.

Ο Έλληνας Αρχιστράτηγος Χατζανέστης έχει το στρατηγείο του στη Σμύρνη, 400 χλμ μακριά. Στην ουσία είναι αδύνατο να επέμβει στη μάχη. Φημίζεται για την αυστηρότητά και το άκαμπτο του χαρακτήρα του. Είναι και ακραία υπερσυγκεντρωτικός. Μόλις ανέλαβε κατήργησε τη διοίκηση του Νοτίου Συγκροτήματος, δηλαδή την υπαγωγή και των οκτώ μεραρχιών των Α΄ και Β΄ ΣΣ υπό την διοίκηση του διοικητού του Α΄ ΣΣ. Θέλει να διοικεί όλα ο ίδιος από το στρατηγείο της Σμύρνης. Δεν επιτρέπει καμιά διάθεση δυνάμεων χωρίς διαταγή του. Έχει διαπιστώσει το ευάλωτο της εξέχουσας του Αφιόν από το Μάιο που ανέλαβε τα καθήκοντά του, αλλά δεν αποφασίζει όμως την άμεση μεταφορά της αμυντικής γραμμής δυτικότερα, στην οικονομικότερη και μάλιστα οχυρωμένη τοποθεσία του Τουμλού Μπουνάρ.

Απέναντι βρίσκεται η σιδερένια θέληση και η άκαμπτη αποφασιστικότητα του Κεμάλ. Διοικητής του Δυτικού μετώπου είναι ο Ισμέτ, Γενικός Επιτελάρχης ο Φεβζή, διοικητής της 1ης Τουρκικής Στρατιάς ο Νουρεντίν. Όλοι τους φανατικοί εθνικιστές. Απόλυτα σταθεροί στην απόφασή τους να εκκενωθεί η Ανατολία από τον Ελληνικό στρατό και να σώσουν την Τουρκία από τη καταστροφή και το διαμελισμό. Όλοι τους περίπου σαράντα χρονών. Το επίπεδο της Τουρκικής ηγεσίας, πολιτικής και στρατιωτικής, απέχει έτη φωτός από το αντίστοιχο της Ελληνικής. Ο Κεμάλ δεν είναι ούτε Γούναρης ούτε Χατζανέστης. Έχει αντιληφθεί έγκαιρα το ευάλωτο της «εξέχουσας». Αποφασίζει η επίθεση να εκτοξευτεί στις αρχές Αυγούστου, εναντίον της νότιας πλευράς της.

Το Τουρκικό σχέδιο είναι απλό στη σύλληψή του, ταυτόχρονα μεγαλοφυές και υπακούει στις βασικές αρχές διεξαγωγής του πολέμου. Τις πρώτες μέρες του Αυγούστου, ο Κεμάλ συγκεντρώνει με άκρα μυστικότητα και σε ελάχιστο χρόνο, νότια της εξέχουσας του Αφιόν , απέναντι τις Iη και IVη Μεραρχίες, δώδεκα (12) Μεραρχίες πεζικού, τρεις (3) Ιππικού και το μέγιστο του πυροβολικού του. Αναλογία δυνάμεων 7:1. Σκοπεύει να δώσει μια μάχη συντριβής εναντίον της Ελληνικής Στρατιάς στο σημείο συνδέσμου των Iης και IVης Μεραρχιών με τη χρησιμοποίηση υπέρτερης ισχύος, να υπερκεράσει την Ελληνική τοποθεσία από δυτικά με το ιππικό του, να διαχωρίσει τις Ελληνικές δυνάμεις και στη συνέχεια να τις καταστρέψει διαδοχικά.

Οι Τουρκικές συγκεντρώσεις δεν περνούν απαρατήρητες από την Ελληνική διοίκηση. Η Ελληνική ηγεσία όμως, αδυνατεί να εκτιμήσει το μέγεθος της εχθρικής συγκέντρωσης λόγω απουσίας ακριβών πληροφοριών. Ο στρατηγικός αιφνιδιασμός της είναι απόλυτος. Οι Μεραρχίες του Β’ ΣΣ αντί να σπεύσουν σε ενίσχυση του Α΄ ΣΣ, συνεχίζουν να παραμένουν στις θέσεις τους, δεσμευμένες από τον Χατζανέστη. Το πρωί της Τουρκικής επίθεσης διατάσσεται η διάθεση της VΙΙ^ης Μεραρχίας στο Α’ ΣΣ, η οποία ύστερα από σύντονη πορεία 20 χλμ κάτω από τον καυτό Αυγουστιάτικο ήλιο, φθάνει κατάκοπη στο πεδίο της μάχης.

Την 0300 ώρα της 13ης Αυγούστου 1922, ο Κεμάλ μετά της υπόλοιπης Τουρκικής ηγεσίας ανεβαίνει στο παρατηρητήριο της 1^ης Τουρκικής Στρατιάς στο ύψωμα Κοτζά Τεπέ, σε απόσταση 8 χλμ από τις Ελληνικές γραμμές, για να διευθύνει την Τουρκική επίθεση. Από το παρατηρητήριό του ο Κεμάλ μπορεί να διακρίνει όλη την Ελληνική γραμμή, ακόμα και τις κινήσεις εντός του Αφιόν. Ο Χατζανέστης στη Σμύρνη και ο Γούναρης στην Αθήνα συνεχίζουν τον μακάριο ύπνο τους.

Την 0430 ώρα της 13ης Αυγούστου άρχισε η προπαρασκευή του Τουρκικού πυροβολικού. Με ιδιαίτερη σφοδρότητα ο βομβαρδισμός κατευθύνθηκε εναντίον των κέντρων αντιστάσεως:

* Της Ιης Μεραρχίας: Κ.Α. Τιλκί Κιρί Μπέλ ή Τανάς Τεπέ και Κ.Α. Καγιαντιμπί ή Μπελέν Τεπέ.

* Της IVης Μεραρχίας: Κ.Α. Καμελάρ και Κ.Α. Μαύρου Βράχου.

Το Τουρκικό πυροβολικό που υπερείχε καταθλιπτικά του Ελληνικού σε διαμέτρημα, βεληνεκές, ποιότητα και στο κρίσιμο σημείο και σε απόλυτο αριθμό πυροβόλων, σύντριψε τις Ελληνικές οχυρώσεις και τα συρματοπλέγματα, σιώπησε το επί της τοποθεσίας ταγμένο Ελληνικό πυροβολικό, διέλυσε τις τηλεφωνικές γραμμές και τις επικοινωνίες, επέφερε μεγάλες απώλειες και κλονισμό του ηθικού στους αμυνόμενους και έσπειρε το πανικό και τη σύγχυση. Περί βολής αντιπυροβολικού από το βαρύ Ελληνικό πυροβολικό ούτε λόγος. Ήταν πολύ μακριά και υστερούσε απόλυτα του Τουρκικού σε βεληνεκές και ποιότητα. Το απόλυτο σοκ και δέος.

Μετά το πέρας της προπαρασκευής άρχισε η επίθεση των Τουρκικών Μεραρχιών. Στο τομέα της Ιης Μεραρχίας επιτέθηκε το Ιο Τουρκικό ΣΣ με πέντε (5) Μεραρχίες και στο τομέα της IVης Μεραρχίας το IVο Τουρκικό ΣΣ με τέσσερις (4) Μεραρχίες. Το ΙΙο Τουρκικό ΣΣ με τρεις Μεραρχίες τηρήθηκε εφεδρεία. Τέσσερις Μεραρχίες διατίθενται στο σημείο στο σημείο συνδέσμου των δύο Ελληνικών Μεραρχιών για την επίτευξη της επιδιωκόμενης διάρρηξης.

Το Τουρκικό Σώμα Ιππικού με τρεις Μεραρχίες κινούμενο νύκτα από το ορεινό και δύσβατο πέρασμα του Τσάι Χισάρ, υπερκέρασε την γραμμή τη Ιης Μεραρχίας από δυτικά, απέκοψε την επικοινωνία και τη σιδηροδρομική γραμμή με τη Σμύρνη, προσέβαλε μεμονωμένα Ελληνικά τμήματα και έσπειρε το πανικό και τη σύγχυση. (Ο ρόλος του Ιππικού σήμερα, έχει αναληφθεί από τα ελικόπτερα)

Πλην της VΙΙ Μεραρχίας που διατέθηκε στο Α’ ΣΣ, ο αρχιστράτηγος απαγόρευσε τη διάθεση κάθε άλλης ενίσχυσης. Οι μονάδες του Α’ ΣΣ μάτωναν, διαλύονταν, κατέρρεαν και οι Μεραρχίες του Β’ ΣΣ στέκονταν ακίνητες. Η 23η Τουρκική μεραρχία προσέβαλε το κέντρο αντιστάσεως του Καγιαντιμπί. Οι εκεί δυνάμεις του 4ου Συντάγματος Πεζικού φάνηκαν κατώτερες των περιστάσεων και δεν προσπάθησαν να ανακαταλάβουν το έδαφος. Μοιραίο όμως για όλη την Ελληνική άμυνα αποδείχτηκε το Υψ. Τιλκί Κιρί Μπέλ, εναντίον του οποίου επιτέθηκε η 15η Τουρκική μεραρχία. Επί του υψώματος αμυνόταν τάγμα του 49 Συντάγματος Κορίνθου. Ήταν το χειρότερο σύνταγμα της Στρατιάς και το διοικούσε αντισυνταγματάρχης της οικονομικής υπηρεσίας. Πέταξαν τα όπλα τους, εγκατέλειψαν την τοποθεσία και τράπηκαν σε φυγή. Μάταια ο Διοικητής της Μεραρχίας προσπάθησε να τους ανακόψει. Στο δεξιό της IVης Μεραρχίας προωθήθηκε το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων του Πλαστήρα και ανέλαβε την ευθύνη των Κ.Α. Καμελάρ και Μαύρου Βράχου. Αλλά και εδώ η εξέλιξη της κατάστασης δεν ενέπνεε καμιά ελπίδα. Εναντίον ουσιαστικά ενός συντάγματος επετίθεντο δύο Τουρκικές μεραρχίες, η 11η και η 5η με ισχυρή υποστήριξη πυροβολικού. Ο Μαύρος Βράχος και το ύψωμα 1710 έπεσαν και ο Πλαστήρας υποχώρησε. Η διάρρηξη του μετώπου έλαβε χώρα στο σημείο συνδέσμου των Ιης και IVης Μεραρχιών. Ανάμεσα στις δύο Ελληνικές μεραρχίες το υπάρχον κενό διευρύνθηκε, τα ζωτικά εδάφη χάθηκαν και καμιά δύναμη δεν υπήρχε για να κλείσει το ρήγμα. Η 23η και η 11η Τουρκικές Μεραρχίες κατέρχονταν στην πεδιάδα του Αφιόν.

Το μεσημέρι της 14ης Αυγούστου ο διοικητής του Α’ ΣΣ υποστράτηγος Τρικούπης εμπρός στη διαγραφόμενη απειλητική κατάσταση και λόγω αδυναμίας να φράξει τα ρήγματα, εξέδωσε τη μοιραία διαταγή άμεσης απαγκίστρωσης από την τοποθεσία. Απαγκίστρωση όμως κατά τη διάρκεια της ημέρας και υπό την πίεση του εχθρού, σημαίνει ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ. Η απόφαση του Τρικούπη έχει κατακριθεί από πολλούς και κατά τη γνώμη μου ελήφθη υπό το κράτος πανικού και λανθασμένης πληροφόρησης. Ο στρατηγός Τρικούπης, μολονότι δεν του έλλειπε το προσωπικό θάρρος, συνέχισε μέχρι και την αιχμαλωσία του να λαμβάνει λανθασμένες αποφάσεις και να μη αναλαμβάνει τις πρωτοβουλίες που επέβαλαν οι κρίσιμες περιστάσεις.

Η διαταγή του Τρικούπη για άμεση απαγκίστρωση, άνοιξε τις πύλες της κολάσεως και φανέρωσε την εγκληματική απόφαση της ηγεσίας για τη συγκέντρωση των στρατηγείων και των Β΄ κλιμακίων, λίγα χιλιόμετρα από τη γραμμή μάχης. Άρχισε η εκκένωση του Αφιόν από όλο εκείνο το συρφετό που συνωστιζόταν επί ένα χρόνο στην εχθρική πόλη. Μεταγωγικά, επισταθμίες, χειρουργεία, αρτοποιεία, νοσοκομεία, κινητές αποθήκες πυρομαχικών, συνεργεία, βαρύ πυροβολικό, τροχοφόρα, αραμπάδες, εφοδιοπομπές από μουλάρια, αγέλες σφαγείων, όλα ανάκατα, χωρίς οργανικούς δεσμούς, πήραν το μοναδικό δρομολόγιο προς βορειοδυτικά. Ανάμεσα στα στρατιωτικά τμήματα ανακατεύτηκαν και οι 5.000 Αρμένιοι κάτοικοι του Αφιόν. Ότι δεν μπορούσε να εκκενωθεί παραδόθηκε στις φλόγες. Οι συρμοί γεμάτοι εφόδια και τραυματίες έφευγαν προς Εσκή Σεχήρ. Ο ασύρματος του Α’ ΣΣ φορτώθηκε σε τραίνο για το Εσκή Σεχήρ και χάθηκε.

Η διαταγή της σύμπτυξης δεν έφθασε έγκαιρα σε όλα τα συντάγματα και δεν ορίσθηκαν σύνδεσμοι για να οδηγήσουν τα καταπονημένα τμήματα στις τελικές θέσεις τους. Το σύνταγμα του Πλαστήρα έλαβε τη διαταγή συμπτύξεως αργά το απόγευμα και αποχώρησε τελευταίο από την τοποθεσία. Φθάνοντας το σύνταγμα στη νέα του θέση, στη στενωπό Κιοπρουλού, δεν βρήκε κανένα αξιωματικό σύνδεσμο της IVης Μεραρχίας για να το υποδεχθεί, αντίθετα βρήκε τη θέση του κατειλημμένη από άλλη μονάδα (το απόσπασμα του συνταγματάρχη Λούφα) και συμπτύχθηκε βορειότερα, χωρίς να ενημερώσει κανένα, λες και υπήρχε και κάποιος.

Το πρωί της 15ης Αυγούστου οι μεραρχίες και τα συντάγματα κινήθηκαν και πάλι προς τα πίσω. Το Σύνταγμα όμως του Πλαστήρα δεν ακολούθησε τη Μεραρχία του και συμπτύχθηκε δυτικά (;;; και τα ερωτηματικά μέχρι σήμερα δεν έχουν απαντηθεί!) και έτσι στο τομέα της ΙVης Μεραρχίας δημιουργήθηκε ευρύ κενό, στο οποίο εισχώρησαν Τουρκικές δυνάμεις. Το κενό διευρύνθηκε, οι δυνάμεις της ΙVης Μεραρχίας διαχωρίστηκαν, αυτές που προσβλήθηκαν πανικοβλήθηκαν και διαλύθηκαν, άλλες τράπηκαν προς τα δυτικά και άλλες προς τα βόρεια. Η ΙVη Μεραρχία διαλύθηκε και κατ’ αυτό τον τρόπο διασπάστηκε το Α’ ΣΣ και διαχωρίστηκαν οι μεραρχίες του. Οι δυνάμεις που κινήθηκαν δυτικά προς την αμυντική τοποθεσία του Τουμλού Μπουνάρ και απαρτίζονταν από τις Ι και VΙΙη Μεραρχίες και το Σύνταγμα του συνταγματάρχη Πλαστήρα, τέθηκαν υπό την διοίκηση του διοικητού της Ιης Μεραρχίας υποστράτηγου Φράγκου και αποτέλεσαν την Ομάδα Φράγκου.

Τα γεγονότα που ακολούθησαν είναι γενικά γνωστά. Την 17^η Αυγούστου δόθηκε η μάχη του Αλή Βεράν κατά την οποία καταστράφηκε η Ομάδα του στρατηγού Τρικούπη. Στη συνέχεια η Ομάδα Φράγκου εγκατέλειψε αμαχητί την οχυρωμένη τοποθεσία του Τουμλού Μπουνάρ και οι Σωματάρχες και οι Μέραρχοι της Ομάδας Τρικούπη αιχμαλωτίστηκαν. Ακολούθησε η επονείδιστη φυγή μέχρι το Τσεσμέ. Την 27^η Αυγούστου τα Τουρκικά στρατεύματα πατούσαν την πολύφερνη νύμφη της Ιωνίας, την «άπιστη» Σμύρνη.

Αρματιστής

ΥΓ. Με έντονα γράμματα τονίζονται μερικά από τα πλέον σοβαρά λάθη, αδυναμίες και παραλείψεις της Ελληνικής πλευράς, που δυστυχώς αποδεικνύονται διαχρονικές. Ο κάθε σχολιαστής μπορεί να κάνει τις συγκρίσεις του με ανάλογα λάθη παραλείψεις και αδυναμίες που συνεχίζονται στην αντιπαλότητά μας με την Τουρκία από το 1964.

www.antinews.gr

Καραολής και Δημητρίου, 10 Μαΐου 1956

54 χρόνια από την εκτέλεση που συγκλόνισε την Ελλάδα
Το πρωινό της Πέμπτης 10ης Μαΐου 1956 οι καρδιές των Ελλήνων ράγισαν. Η είδηση της εκτέλεσης από τον Άγγλο κατακτητή των Μιχαλάκη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου στην Λευκωσία, διέτρεξε σαν αστραπή την χώρα. Αδιανόητος ίσως σήμερα ο κοινός καημός του τότε. Σύμπαντες οι Έλληνες, τις προηγούμενες της εκτέλεσης ημέρες, αγωνιούσαν, στα ραδιόφωνα, για την τύχη των παλικαριών: «Τόσες υπογραφές μαζέψαμε». «Αδύνατον να μην τους δώσει χάρη η βασίλισσα Ελισάβετ». «Είναι κι Έλληνας ο άντρας της, αλίμονο».
Ελπίδα ο βασιλικός σύζυγος, ο Φίλιππος. Ως προερχόμενος εκ του βασιλικού οίκου της Ελλάδος. Επί το πληρέστερον ο Φίλιππος Σλέσβιγκ – Χόλσταϊν – Ζόντεμπουργκ – Γλίξμπουργκ. Τουτέστιν ήγουν Έλλην από… πάππου προς πάππον, όπως ευδιακρίτως φανερώνει το όνομα, μα και η τύφλα της μάταιης προσδοκίας, η επενδεδυμένη στην «ελληνικότητά» του.

Τα ξεσηκωμένα σχολιαρόπαιδα, πίστευαν πιο πολύ απ’ όλους ότι θα δοθεί χάρη. Έπαιξε ρόλο κι ο Μικρός ΗΡΩΣ του Στέλιου Ανεμοδουρά, που διάβαζαν με πάθος. Στις μυθοπλαστικές περιπέτειες τριών Ελληνόπουλων, ηρώων της Αντίστασης, κατά τη γερμανική κατοχή, ο Άγγλος πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ έθρεφε – τι κολακεία- μεγάλη αδυναμία στο Παιδί Φάντασμα. Συγγνωστή παιδική πλάνη.
Αλλά και οι μεγάλοι στην Ελλάδα δεν υστέρησαν σε αφέλεια. Πιπίλιζαν ακόμα την καραμέλα του Τσώρτσιλ για να γλυκαίνονται εθελοτυφλώντας. Ότι τάχα «από τούδε δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμήσανε σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες». Ήλπιζαν ότι θα υπάρξει «δάνειον επιεικείας». Η ίδια αφέλεια, περί της ξενικής εύνοιας των και της ανταμοιβής, εάν γίνουμε καλά παιδιά, η οποία προβάλλεται ως τις μέρες μας από καθ’ ημάς εκπροσώπους στο εκλογικό σώμα..

Μασάμε εύκολα κουτόχορτο σ’ αυτόν τον τόπο. Πίστευαν οι άδολες ελληνικές καρδιές το 1956 ότι με τέτοια και με άλλα θα σωθούν τα παιδιά και τα νιάτα τους. Αλλ’ οι Εγγλέζοι πολιτικοί ήταν πάντοτε σαν τους τραπεζίτες. Σου προσέφεραν ομπρέλες όταν είχε λιακάδα και στις έπαιρναν πίσω μόλις άρχιζε να βρέχει. Και στο Λονδίνο είχαν παρέλθει τα χρόνια 1941-1944 όταν έβλεπαν λιακάδα στην Ελλάδα, κατά τη γερμανική κατοχή, κάθε που οι Έλληνες περνούσανε δικαίως από λεπίδι ριψάσπιδες συμπατριώτες τους, που κάρφωναν στον Γερμανό κατακτητή και έστελναν στο απόσπασμα συναγωνιστές τους. Τότε ακόμα οι εγγλέζικες νυφίτσες αποκαλούσαν ένδοξο τον ελληνικό αγώνα για τη λευτεριά.

Ποιο ήταν το αμάρτημα του Μιχαλάκη Καραολή από το Παλαιχώρι;Μέσα στον πόθο για τη λευτεριά της Κύπρου, μαζί με τον Ανδρέα Παναγιώτου και τον Γιώργο Ιωάννου στρίμωξαν την Κυριακή 28 Αυγούστου του 1955 στην οδό Λήδρας στη Λευκωσία, έναν προδότη του ελληνισμού στις δυνάμεις της κυπριακής κατοχής και απηνή διώκτη της ΕΟΚΑ και τον εκτέλεσαν. Οι παρόμοιες προ 12/ετίες ένδοξεςενέργειες των Ελλήνων, αποτελούσαν ήδη υπερπληθωρισμένο χαρτονόμισμα για τους Εγγλέζους. Και το αγνόησαν ως άνευ αξίας.Διότι πλέον στην Κύπρο την κατοχή ασκούσαν οι ίδιοι. Η αποτίναξη του δικού τους ζυγού και το όραμα της Ένωσης με την μάνα Ελλάδα, τα ιδανικά δηλαδή τα οποία συνεγείρανε τις νεανικές ψυχές των Καραολή και Δημητρίου, έθεταν απλώς σε κίνδυνο τις δουλίτσες τους στη Μεγαλόνησο.

Σ’ όλη την ιστορία τους αδίστακτοι υπήρξαν οι αποικιοκράτες Εγγλέζοι. Ρούφηξαν αίμα όπου απλώθηκαν. Το έζησαν καλά οι Ινδοί, οι Αργεντινοί, και πλείστοι άλλοι, που υπέφεραν από την αρπάγη τους. Κανονικοί κλέφτες, όχι κλεφτοκοτάδες του συρμού : από «Ελγίνεια» μέχρι πετρέλαια, το μακρύ εγγλέζικο χέρι, δεν έπαψε ως τις μέρες μας να μπαίνει σε ξένες τσέπες. Η άξια στάση τους κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, όταν πολέμησαν σκληρά τον φασισμό, δεν αποτελεί παρά την εξαίρεση που τεκμηριώνει τον κανόνα.

Τον Καραολή τον υποψιάστηκαν από τις πινακίδες του ποδηλάτου του. Μέσα στην τούρλα της διαφυγής το παράτησε. Η τακτική του Διγενή επέβαλε να διαφύγει στο αντάρτικο. Αρχές Σεπτεμβρίου του 1955, κίνησε με αυτοκίνητο, που οδηγούσε ο Ανδρέας Χριστούδης, να ενταχθεί στην ομάδα του υπαρχηγού της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου. Στο τουρκικό χωριό Τζάος συνελήφθη από Τούρκους αστυνομικούς σε οδόφραγμα. Στη δίκη του στο Έκτακτο Κακουργιοδικείο, καταδικάστηκε σε θάνατο. Οι Άγγλοι δικαστές, έκαναν δεκτές καταθέσεις Τούρκων ψευδομαρτύρων, συμπράττοντος του «Δικηγόρου του Στέμματος». Το όνομά του τελευταίου το μάθαμε καλύτερα τα επόμενα χρόνια : Ραούφ Ντενκτάς.

Το άλλο ηρωικό παλικάρι, ο Ανδρέας Δημητρίου, καταγόταν από πάμφτωχη οικογένεια του Άγιου Μάμα Λεμεσού. Καταδικάστηκε σε θάνατο με την κατηγορία ότι σκότωσε Άγγλο στην Αμμόχωστο, στις 28-11-1955. Πρωταγωνίστησε στην αρπαγή όπλων από τις στρατιωτικές αποθήκες Αμμοχώστου, όπου εργαζόταν, ενέργεια που ενίσχυσε αποφασιστικά τον εξοπλισμό της ΕΟΚΑ.. Συνελήφθη κατά την απόπειρα εκτελέσεως Εγγλέζου πράκτορα. Οι κατακτητές δημοσίευσαν φωτογραφία που τον έδειχνε αξύριστο, αχτένιστο βρώμικο, για να δείχνει πιο πειστικά σαν κάθαρμα. Παλιό το επικοινωνιακό τέχνασμα, το υπέστησαν και στον τόπο μας πολιτικώς διωχθέντες, κυρίως αριστεροί στα μετακατοχικά χρόνια, αλλά κι από όλο το πολιτικό φάσμα, στα χρόνια της χούντας.

Πίσω στο 1956, μόλις καταδικάστηκαν εις θάνατον. Πτυσσόμενα τραπεζάκια από λαμαρίνα και ξύλινες ψαθωτές καρέκλες, κατέκλυσαν τους δρόμους της Ελλάδας. Τα ανοιχτά τετράδια καλούσαν τους περαστικούς να υπογράψουν : Δώστε τους χάρη. Τα πεζοδρόμια γέμιζαν από ουρές κι ο κόσμος από ελπίδα, ότι οι Εγγλέζοι θα λυπηθούν τα νιάτα τους.

Την Κυριακή 6 Μαΐου 1956 ο ελληνισμός, με κρυφή ελπίδα την διάσωση, γιόρτασε την Ανάσταση. Ο χαρμόσυνος χαρακτήρας κράτησε τρεις μέρες. Το πρωί της Πέμπτης, η ψυχή των Ελλήνων γύρισε τον χρόνο μια βδομάδα πίσω. Στην οδύνη του «σήμερον κρεμάται επί ξύλου» της Μεγάλης Πέμπτης. Τους είχαν κρεμάσει τα ξημερώματα, κατά η ώρα 1:00.
Πήγαν, λέει, νωρίτερα οι αστυνομικοί στο σπίτι της μάνας του Μιχαλάκη, με τα κεφάλια κατεβασμένα : «Σήκω, κυρά, πάμε για τη Λευκωσία». «Υιέ μου!» βόγκηξε η γραία μάνα. «Ματάκια μου. Ματάκια μου. Πουλί μου.»

Λίγες ώρες μετά τους πήραν απ’ τα κελιά με τον εθνικό ύμνο στο στόμα. Δεν τον έψαλλαν μόνοι. Από τα κελιά των άλλων φυλακισμένων η μελωδία αντιγύρισε στ’ αυτιά των δύο Μελλο-Αθάνατων. Μετά το τυπικό. Δέσιμο οπισθάγκωνα, θηλιά στο λαιμό, υποχώρηση της καταπακτής, το τσάκισμα του αυχένα. Στα 23 του ο Μιχαλάκης, στα 22 ο Αντρέας.

Τους θάψανε μέσα στις φυλακές! Φοβήθηκαν οι κατακτητές μην γίνουν τα σώματά τους αντικείμενο λατρείας σε δημόσια κηδεία και δεν τα παρέδωσαν. Τα επόμενα 2,5 χρόνιααπαγχονίστηκαν και τάφηκαν εγγύς τους οι Ιάκωβος Πατάτσος, Ανδρέας Ζάκος, Χαρίλαος Μιχαήλ, Μιχάλης Κουτσόφτας, Ανδρέας Παναγίδης, Στέλιος Μαυρομάτης, Μάρκος Δράκος (όλοι από 22 έως 24 ετών) και οι πεσόντες σε μάχες, Μάρτιο του 1957, Γρηγόρης Αυξεντίου (28) και Στυλιανός Λένας (24). Τελευταίος στην αγχόνη, στις 14-3-1957, ο φλογερός 19/χρονος Ευαγόρας Παληκαρίδης : «Για να σε δω ελεύθερη και χιλιοδοξασμένη, δε θα διστάσω Κύπρο μου να πέσω στη φωτιά». Ύστατος νεκρός του αγώνα, σε μάχη, οΚυριάκος Μάτσης (32) στις 20-11-1958. Φυλακισμένα μνήματα, τα αποκάλεσε,σαρκάζοντας την εγγλέζικη πρεμούρα, ο λαός της Κύπρου. Ξέρουν καλά εκεί ότι οιψυχές δεν φυλακίζονται.

Ο Καραολής και ο Δημητρίου υπήρξαν οι πρωτομάρτυρες. Μαζί με τις μανάδες τους έκλαψε κάθε Ελληνίδα μάνα στο νησί και στην πατρίδα, σαν να έχασε δικό της παιδί. Πώς αλλιώς; Ήταν πια παιδιά όλων των Ελλήνων. Κι η θυσία τους ήταν η συνεκτική ύλη που ένωσε τότε σε κοινό σώμα τους Έλληνες. Πλην των εκάστοτε «Λακεδαιμονίων».
Ο Τύπος δεν χαρίστηκε στους Εγγλέζους : «Αι ίδιαι δυνάμεις της βαρβαρότητος, αι οποίαι οργίασαν… υπό τας στολάς των Ναζί, οργιάζουν και σήμερον…υπό τας στολάς και τα διακριτικά του αγγλικού στέμματος» («Τα Νέα», 10 -5- 1956).

Η αγγλική δυναστεία πίστεψε ότι με τον απαγχονισμό θα εκφοβίσει τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ και ότι ο κυπριακός Ελληνισμός, θα αποστραφεί την απελευθερωτική προσπάθεια. Συνέβη το αντίθετο. Ο λαός μίσησε τους Άγγλους και πύκνωσε το κίνημα της ΕΟΚΑ.. Στην Ελλάδα η κραυγή «Ένωση-Ένωση» δόνησε την χώρα. Βιαιότατες συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και διαδηλωτών είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο τεσσάρων ατόμων και τον τραυματισμό υπερδιακοσίων.

Στην Αγγλία η «Ντέιλι Χέραλντ», εκφραστικό όργανο του Εργατικού Κόμματος, κάκισε την αποτρόπαια πράξη : «Πρόκειται περί επαναλήψεως των σφαλμάτων, τα οποία διαπράχθηκαν στην Ιρλανδία. Η Κύπρος έχει εξεγερθεί και η ειρήνη δεν είναι δυνατό να αποκατασταθεί στη νήσο, παρά με την υποστήριξη του κυπριακού λαού. Η σημερινή πολιτική δεν είναι δυνατό να οδηγήσει σε ο,τιδήποτε άλλο, παρά στη συμφορά». Υπάρχουν παντού άνθρωποι σώφρονες, αλλά ποιος τους ακούει;

Κύπρος, Ιρλανδία και πάλη για την ανεξαρτησία. Η αμέριστη εκτίμηση πλείστων όσων Ελλήνων προς την ιρλανδική αντίσταση γεννά μια εύλογη απορία : πώς γίνεται και μερικοί, με περισσή επιπολαιότητα, ενστερνίζονται δόλιες σύγχρονες απόψεις «περί εθνικισμού» των ηρώων της ΕΟΚΑ. Πενήντα χρόνια μετά την εκτέλεση που συγκλόνισε την Ελλάδα, είναι καιρός να αντιληφθούμε ως χρέος εθνικής συνοχής την αγάπη προς την πατρίδα μας. Να της δώσουμε χώρο να ξεπεράσει τις ιδεολογικές διαφορές μας και να καταστεί πίστη υπερκομματική. Η «περί εθνικισμού» ετικέτα με την οποία επιχειρείται σήμερα από ενίους να λοιδορηθεί κάθε ευπατρίδης και να ταυτιστεί με αποβράσματα του φασισμού, τα οποία κυκλοφορούν στην πιάτσα, εκπορεύεται εκ του πονηρού και μόνο.

Οι πρόθυμοι υπηρέτες της παγκόσμιας εξουσίας και οι εις τακαθ’ ημάς εδρεύοντες αντιπρόσωποί της, έχουν κάθε συμφέρον να μας αποκόψουν απότην ιστορία μας. Αφελληνισμένοι από καιρό οι ίδιοι, επιχειρούν να κολλήσουν σανρετσινιά μια αρνητικά φορτισμένη κατά το παρελθόν έννοια του εθνικιστή σεόποιον σήμερα, μιλώντας με σεβασμό για την πατρίδα του, τους χαλάει τοπαιχνίδι. Οι ίδιοι που κάποτε ανάμεσα σε εθνικιστικά φυράματα έβρισκανσυνεταίρους, εχθρεύονται σήμερα την εθνική συνοχή. Πρόδηλος ο σκοπός τους. Μετην λεοντή του ανθρωπισμού και του κοσμοπολιτισμού (ως μεταλλαγμένουυποκατάστατου του διεθνισμού) επιχειρούν να κερδίσουν συμπάθειες.

Πολλοί ξεγελιούνται και ορέγονται ως πεντανόστιμο το τυράκι τους. Αλλά λίγοι βλέπουντην φάκα όπου θα πιαστούνε. Ότι η προσχώρηση στον χυλό μιας ανέστιας, απάτριδοςκαι ομογενοποιημένης παγκόσμιας κοινωνίας, αποτελεί την αποθέωση της έννοιας τουτροχονόμου, ο οποίος θα τους διευκολύνει να περάσουν!
Εθνικιστές και καθάρματα δεν είναι όσοι σέβονται και ευλαβικά κλίνουν ακόμα το γόνυ στους αγωνιστές της πατρίδας, που θυσίασαν τη ζωή τους για την ελευθερία της. Είναι οι ίδιοι οι υπερεθνικιστές του σήμερα, τα απανταχού τσιράκια του πολυεθνικού κεφαλαίου. Αυτοί που στον βωμό της παγκοσμιοποίησης δεν θέλουν μπροστά τους λαούς με ιστορία και συνείδηση του παρελθόντος. Με καθημαγμένη την εθνική συνείδηση θα τους καθυποτάξουν πιο εύκολα. Το ίδιο που θα σημάνει κι η αποκοπή από την εθνική γλώσσα, το άλλο μεγάλο έρμα κάθε μικρής ταυτότητας.

ΟΙ μικροί πληθυσμιακά λαοί προσφέρονται να αποτελέσουν τα πρώτα και πιο εύκολα θύματά τους. Ας αγαπήσουμε με όλη την ψυχή μας την Ελλάδα. Ας δείξουμε τα δόντια μας σε όποιον ιδιοτελή επιδιώξει να μας πείσει ότι το ιδανικό της Πατρίδας είναι για τα σκουπίδια κι ας επιστρατεύσουμε την πειθώ για να μεταστρέψουμε την αντίληψη όποιου αφελή και πλανημένου έρθει να μας πει τα ίδια. Η τιμιότητά του ίσως τον βοηθήσει να καταλάβει.
Οι πρώτοι αντίθετα,με την οπτική που ωθούν να επιβάλουν σήμερα, είναι ικανοί να βγάλουν εθνικιστές και τρομοκράτες τον Κολοκοτρώνη και τον Καραϊσκάκη! Απλώς η ιερότητα του Γέρου του Μοριά και του Γιου της Καλόγριας αντέχει ακόμα μέσα μας και δεν το κάνουν. Όμως οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ αποτελούν πιο εύκολους στόχους. Κι αν από τα παλικάρια της ξεφύτρωσαν αργότερα μερικά καθάρματα, στα εγκλήματα τωντελευταίων θα ρίξουν άγκυρα, για να αμαυρώσουν τον αγώνα των υπολοίπων.

Θα τιμήσουμε σωστά τους νεκρούς που θυσιάστηκαν, αν αποδειχθούμε οψέποτε πανέτοιμοι να πάρουμε τη σκυτάλη τους. Ο έρως προς την πατρίδα, όπως κάθε μεγάλος έρως, έχει βεβαίως ελαττώματα. Επί παραδείγματι οι έμποροι όπλων και οι εξ αυτών σιτιζόμενοι πατριδοκάπηλοι αποκομίζουν οφέλη από τα επιδεικνυόμενα άρματα στις παρελάσεις. Εάν τις καταργήσουμε όμως, όπως εισηγήσεις της συμφοράς προτείνουν, θα λησμονήσουμε το οφειλόμενο Χρέος σε κάτι μείζον : στο να τιμήσουμε όσους πάλεψαν για να μας εξασφαλίσουν σύνορα, εντός των οποίων μπορούμε ως Έλληνες να μαλώνουμε ελεύθερα μεταξύ μας. Και τότε θα λησμονήσουμε ευκολότερα το ενωτικό παρελθόν μας.

Τα αγαπησιάρικα περί του αντιθέτου μηνύματα κι ο διαφωτισμός ατυχώς δεν χωράνε στη ζωή με την ίδια ευκολία που ο Ροναλντίνιο και οι συμπαίκτες του στην Μπαρτσελόνα εφαρμόζουν το μπεσαλίδικο παιχνίδι (ελληνιστί «φερ πλέι») μόλις τραυματίζεται αντίπαλος. Ακόμα κι οι καλύτερες προθέσεις πίσω από παρόμοιες ιδέες, οι οποίες εχθρεύονται «ό,τι το εθνικόν» συνιστούν επικίνδυνη αφέλεια, η οποία εάν υιοθετηθεί θα στρώσει με ροδοπέταλα τον δρόμο στο αχόρταγο παγκοσμιοποιημένο κεφάλαιο, που σημαντικό μέλημά του αποτελεί η αποδιοργάνωση της υπερπολύτιμης εθνικής συνοχής. Μας θέλουν ασπόνδυλους.

Κρίτων Σαλπιγκτής

(Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, στην πεντηκοστή επέτειο του Απαγχονισμού των Καραολή και Δημητρίου)ΣΗΜΕΡΙΝΗ